Wie zich bezighoudt met persoonlijke groei, hetzij als leraar, hetzij als student of cliënt, zonder inzicht in de Innerlijke Criticus en zijn functioneren, zal de invloed en de kracht van de Criticus alleen maar groter maken! – uit de Innerlijke Criticus ontmaskerd, Hal en Sidra Stone
De dubbelganger
Bij het veranderen van gewoonten kun je je zelf betrappen op sabotage. Je wilt wel veranderen, maar toch doe je steeds iets wat niet bij dat voornemen past. Het lijkt soms op een heel gevecht, waarbij er steeds naar voren wordt gebracht dat het niet goed gaat, waarom je het beter kunt opgeven, dat het je nog niet eerder echt gelukt is enz. enz. Die dubbelganger of kritische stem heeft een naam: je innerlijke criticus. Volgens de schrijvers van het boek “De innerlijke criticus ontmaskerd”, Hal en Sidra Stone, denken wij dat wij dat zelf zijn. Dat we een soort objectieve kritische blik op onszelf werpen en ons daardoor voor ellende en ongemak beschermen.
Voice Dialogue
Hal en Sidra Stone zijn de grondleggers van de Voice Dialogue, een therapievorm waarbij ze ervan uitgaan dat je alle kennis al in je hebt. Maar dat die kennis verdeeld is over verschillende subpersoonlijkheden. Al die persoonlijkheden kun je bereiken als je ze op de juiste manier aanspreekt. Klinkt je dit een beetje eng in de oren? Een beetje zoals in de film over de vrouw met tig persoonlijkheden, die willekeurig tevoorschijn kwamen en waarvan de een niet wist van de ander? Nou zo erg is het niet. Dat was door een hele reeks traumatische gebeurtenissen ontstaan. Of zoals Elenor Longden in haar Ted talk over de stemmen in haar hoofd zegt “it was a sane reaction to insane circumstances” (het was een gezonde reactie op ongezonde omstandigheden). Je kunt haar talk hier zien. Maar we hebben allemaal repeterende gedachten, die ons waarschuwen, soms hard terecht wijzen en het uiterste van ons eisen om het goed te doen en geen fouten te maken.
De slechte dwerg
Het boek begint met het verhaaltje van de ontzettend slechte dwerg, vrij naar de Sneeuwkoningin van Hans Anderson. Ik geef het verkort weer.
“De slechte dwerg heeft een schitterend idee om een spiegel te maken, die alles wat goed en mooi was zo weerspiegelde dat het er verschrikkelijk uitzag of op zijn minst wat onbenullig. Toen hij klaar was met zijn spiegel was hij verrukt van het resultaat. Iedereen die erin keek kon alleen nog maar het lelijke en slechte zien en alles wat goed en mooi was in de wereld werd onherkenbaar verwrongen. Ze namen de spiegel zelfs mee naar de hemel, want dan zouden zelfs de engelen zichzelf dom en lelijk vinden. Maar een onzichtbare kracht hield ze tegen. De spiegel viel en brak in miljoenen stukjes. Die stukjes, maar zo groot als zandkorrels vlogen over de hele wereld. Sommige mensen kregen een stukje in hun oog en anderen in hun hart. Elk stukje had dezelfde kracht als de hele spiegel. De dwerg zag dit allemaal gebeuren en hij lachte tot hij er buikpijn van kreeg. Nog steeds vlogen de kleine glasscherfjes alle kanten uit. En daar zullen we nu alles over horen….”
Wat is de innerlijke criticus?
Voor de meeste mensen is de Innerlijke criticus een volkomen onbewust deel van de psyche. Als ze zich wel bewust worden van die innerlijke stem, wordt die vaak gezien als vijand. Maar als we ons van die stem losmaken “ontdekken we dat het iemand is, die maar al te graag onze bondgenoot wil zijn en die geprobeerd heeft om ons vanaf onze allereerste levensjaren te beschermen. We ontdekken dat hij bang is voor het leven en dat hij ons steeds dwingt om ‘de regels’ te volgen, om er zo voor te zorgen dat we helemaal veilig zijn in de wereld.”
Volgende keer meer.
