Het vermogen om je los te maken van je Innerlijke Criticus en je niet meer te laten domineren door zijn veroordelende uitspraken, brengt een grote ommekeer teweeg in je gevoel voor eigenwaarde en zelfrespect. – Hal en Sidra Stone
De kritiek van de innerlijke criticus
Hal en Sidra Stone raden ons aan de geluiden van wat zij radio KRAZY (vertaald met radio Gekkenwerk) noemen te gaan horen voor wat ze zijn, nl. de afkeurende stemmen uit het verleden. Als we de stemmen herkennen, dan kunnen we ons er ook van losmaken. De criticus is niet de enige subpersoonlijkheid. Hij werkt graag samen met bijv. de Regelgever, Perfectionist of Drammer. Ze onderdrukken vaak delen die we niet zo bij ons vinden passen, bijv. het spelende kind. Al die commentaren kunnen ons erg in de war brengen. De Criticus is wel een van de intelligentste subpersoonlijkheden. Zijn taak is kritiek te geven en je daardoor te beschermen voor afwijzing van buitenaf. De kritiek kan elke redenering volgen, zelfs uit volledig tegengestelde richtingen. Het maakt de criticus niet uit over welk onderwerp hij/zij kritiek geeft, als het maar kritiek is. Volgens de schrijvers heeft de criticus ook een ideale schuilplaats, nl. de badkamerspiegel of de weegschaal. Veel commentaren van de criticus worden uitgesproken met een absolute zekerheid dat het zo is. En wij zijn dat ook helemaal gaan geloven. Een paar voorbeelden: “Moet je die rimpels nou eens zien!” Of “Als je regelmatig trainde zou dit niet gebeuren.”
Een gesprek met de criticus
In het boek staan heel veel stukjes van gesprekken met de innerlijke criticus, die uit de voice dialogue gesprekken naar voren zijn gekomen. Als je ze leest, krijg je wel een beeld van waar je aan moet denken. Maar ik neem nu een stukje op van een verhaal van Toon Tellegen als voorbeeld. Want we moeten de humor ondanks de ernst van het onderwerp niet uit het oog verliezen. Het verhaaltje komt uit “Is er dan niemand boos?”
“Nu niet klimmen” zei de olifant tegen zichzelf… Er zaten grote bulten op zijn achterhoofd, zijn rug en zijn neus. Hij zette een voet op de onderste tak. “Wat zei ik?” vroeg hij boos. “Nu niet klimmen”, zei hij zachtjes. “En wat doe je nu?” “Klimmen.” “Zet die voet terug!” “Nee”,” fluisterde hij en sloeg zijn ogen neer. … De olifant zette zijn andere voeten ook op de onderste tak van de populier. “Nu word ik echt boos,” zei hij. “Ga terug!” Hij zweeg. “Ga terug! Je hoort me toch wel? Hoeveel builen heb je al? Hoeveel moet je er nog bij krijgen? En wat wil je allemaal breken?” “Niets,” fluisterde hij. “Ik wil niets breken.” “Je verstand heb je in elk geval wel al gebroken,” zei hij schamper. “Ach, mijn verstand..” fluisterde hij en haalde voorzichtig zijn schouders op. “Daar klim ik niet mee.” Hij klom op de volgende tak en gaf zichzelf met zijn slurf een harde klap op zijn oren, en nog een. “Je luistert niet!” schreeuwde hij. “Ga terug!” “Ik luister wel,” zei hij. “Ik doe alleen niet wat je zegt. Ik wil klimmen.” “Klimmen, klimmen..” Hij was zo boos dat zijn stem oversloeg. Langzaam klom hij verder. Toen zuchtte hij diep en wanhopig. “Verloren moeite,” zei hij. “Wat is verloren moeite?” vroeg hij. “Jij,” zei hij, “Jij bent verloren moeite.”
Je snapt wel dat dit verhaaltje natuurlijk niet goed kan aflopen, maar verder verklap ik niets.
Krijg je al een beetje idee van jouw criticus?
One thought on “Innerlijke criticus vervolg”