De tragiek van twee broers

In de vorige blogpost vertelde ik wat het gevolg was. Maar de vraag waar ik al veel langer over nadenk is “hoe kon het zo mis gaan?” Voor mij was de familie van mijn vader een gezellige familie, waar veel contact was, verjaardagen en trouwdagen van mijn grootouders altijd met elkaar werden gevierd. Ze waren altijd wel met elkaar aan het concurreren en niet zo vaak met elkaar eens. Maar toch, tot een echte uitbarsting kwam het niet. Misschien, denk ik nu, was het beter geweest als dat wel was gebeurd. Nu bleef er kennelijk heel lang iets onder de oppervlakte broeien.

---

In al mijn nadenken  kwam ik erop dat mijn vader eigenlijk Jacob heet. Hij werd anders genoemd. Maar in een naam zit ook een bepaalde energie, die iets zegt over je leven. En omdat ik het verhaal van de Bijbelse Jacob niet meer zo goed wist heb ik opgezocht hoe het daar eigenlijk zat met het “eerstgeboorterecht”. De Bijbelse Jacob was niet de oudste maar ruilde dat voor een kom linzensoep met zijn tweelingbroer Ezau, de favoriet van zijn vader. Later verzon hij met zijn moeder een list om die zegen van zijn vader te krijgen. Het eerstgeboorterecht staat voor erfenis, maar ook voor de zegen van je ouders. En als ik er goed over nadenk, ging daar het verhaal van mijn vader ook over. Ik beperk me in dit verhaal tot mijn vader en de broer, die direct na hem geboren is. In veel opzichten stonden zij dicht bij elkaar.

---

In de crisis van de jaren 20/30 van de vorige eeuw werd als oudste kind een meisje geboren. Zo’n  twee jaar later volgde een broertje, Jacob. En nog weer een paar jaar later werd op de verjaardag van de oudste een nieuw broertje geboren. Dat wilde Jacob ook wel, een broertje voor zijn verjaardag. Maar een ruime week later kreeg hij een in elkaar geflanste pop met een hoofd van een sinaasappel. Een teleurstelling, maar ja.

---

Er werden later nog twee jongens en twee meisjes geboren. Toen het oudste meisje 9 was overleed zij aan tbc. Kort daarna werd het tweede jongetje in het gezin ernstig ziek.  Zijn moeder, gek van verdriet over het verlies van haar dochtertje, kon geen tweede kind aan de dood verliezen. Dus zorgde zij dag en nacht voor dit ventje. Dat haar oudste zoon door nachtmerries uit zijn bed kwam en verdrietig was na het verlies van zijn zusje, kon niet op heel veel steun van haar rekenen. Hij werd gewoon naar bed teruggestuurd.

---

Met je eigen conclusies over je plek in de wereld groei je verder op. Na 7 klassen lagere school werden de oudste twee jongens thuis gehouden. Ze waren intelligent en leergierig genoeg, maar er was geen geld voor verdere studie. Bovendien was het toen oorlog.  Ze konden beter werken op de kippenboerderij van hun vader.  Later gingen de andere kinderen wel naar de middelbare school en de twee jongste jongens werden, na de technische universiteit, allebei ingenieur.

---