Je hoeft je gedachten niet te geloven – Byron Katie
Het projectiemechanisme
De vorige keer ging het over het projecteren van een gevoel op de buitenwereld, maar volgens Jan Geurtz stopt het daar niet bij. Het projectiemechanisme verstoort onze hele werkelijkheidsbeleving. “Telkens als we nadenken over een situatie, menen we namelijk dat die situatie en de ‘ik’ die erover nadenkt allebei echt bestaan. We geloven dat ons ik-bewustzijn de waarnemer is van een materiële wereld, en dat die wereld echt bestaat en onafhankelijk is van ons bewustzijn. Deze scheiding van bewustzijn en materie als afzonderlijk van elkaar bestaande entiteiten wordt ‘dualisme’ genoemd, en ze is de oorzaak van onze denkverslaving en van al het lijden dat eruit voortvloeit. Dit is vrij eenvoudig aan te tonen. Stel je maar eens voor dat enkele dagen geleden je huis is afgebrand en al je belangrijkrijke bezittingen daarbij verloren zijn gegaan. Deze gedachte zal waarschijnlijk weinig of geen emotionele reacties in je oproepen, omdat je immers weet dat het niet écht gebeurd is. Kijk vervolgens eens in de krant en zoek een bericht over een brand of een andere vervelende gebeurtenis, die dus wel echt gebeurd is, alleen niet bij jou maar bij iemand anders. Ook dan zul je je niet heel erg getroffen voelen door deze ellende. Uit deze simpele voorbeelden kun je opmaken dat om je ellendig te voelen, je moet geloven dat de ellende echt plaatsvindt en dat jij er het echte slachtoffer van bent. Deze scheiding van onze ervaring in een echt bestaande ‘ik’ en echt bestaande pijnlijke omstandigheden is de oorzaak van ons lijden. En waar vindt deze scheiding plaats? In onze gedachten!”
Wat is werkelijk waar
Dit bovenstaande stukje heeft me wel een tijd bezig gehouden. Misschien snap jij het onmiddellijk en dan sla je de rest van dit bericht over. Maar ik kwam niet voorbij deze passage. Want in het geval van ziekte voelde ik het toch. Maar de sleutel zat er in dat die werkelijkheid niet onafhankelijk van mij kon bestaan. Dus je logische gedachten kunnen waar zijn en ook niet waar. “Maar als je de mogelijkheid in ogenschouw wilt nemen dat de gedachten over de werkelijkheid en jezelf onjuist zijn – hoe waar ze op dit moment ook lijken – dan moeten ze in dat geval tevens een onderdeel van het probleem zijn. Dan vormen ze een symptoom van je denkverslaving en van de dualistische misvatting. De cruciale vraag is hier dus: ‘Wat is werkelijk waar?’ Met als goede tweede vraag: ‘En hoe kunnen we dat weten?'”
Ik houd het vandaag hierbij om je ook de kans te geven deze woorden helemaal tot je door te laten dringen.
