Het grote geheim om uit een depressie te komen, is de stroom sombere gedachten als een golf te zien waarop je je laat meevoeren, in plaats van er in te verdrinken. – Lesley Garner
Aandacht voor psychische stoornissen
Een paar keer heb ik nu gekeken naar ‘Anita wordt opgenomen’. Een programma waar je een inkijkje krijgt in het leven van mensen met een psychische stoornis. Hoewel ik er niets van begrijp, interesseert het me wel. Want dat een volledig rationeel denkend mens bij tijden zo kan verdwalen in zijn sombere gedachten dat hij het leven zelfs niet meer aankan, blijft een raadsel. En het maakt niet uit in welke sociale omstandigheden mensen verkeren. Of ze nu filmster of stratenmaker zijn, het kan iedereen overkomen. Sommige mensen leven er al jaren mee en kiezen ervoor om zichzelf te laten opnemen als ze voelen dat het niet goed met ze gaat en sommige mensen worden verplicht opgenomen.
Ik het ooit als vakantiebaantje heel kort op de administratie van een psychiatrische kliniek gewerkt en daar hing een poster, die me altijd is bijgebleven. Daarop stond: ‘Ooit een normaal mens ontmoet? En ….. beviel het?’ En mijn vader beweerde altijd heel stellig dat er meer gekken buiten de hekken van de kliniek liepen dan binnen. Maar normaal gesproken let je daar niet zo op. Misschien daarom nu dat programma van de KRO en is het thema ‘Waanzin’ van de Boekenweek ook niet toevallig gekozen.
Toen ik je zag
Misschien ook niet helemaal toevallig dat ik net deze week het boek van Isa Hoes ‘Toen ik je zag’ heb gelezen. Daarin beschrijft ze haar leven met Antonie, die uiteindelijk het label manisch depressief van een psychiater krijgt en naar narcisme wordt verwezen. Bijna iedereen heeft het verhaal wel in het nieuws gezien neem ik aan, dus het onvermijdelijke einde is geen verrassing. Zij begint haar boek met een fantasie hoe ze had gewild dat hij rustig in het bijzijn van zijn gezin was ingeslapen, maar dat dat helaas niet zo heeft mogen zijn. Het boek is een moedige poging om eerlijk de hoogte- en dieptepunten uit haar huwelijk te beschrijven. Haar liefde en bewondering voor haar man zijn duidelijk, anders had ze het nooit zo lang kunnen volhouden. Wat ik er opvallend aan vond was dat hij op jonge leeftijd veel blowde en misschien dat dat achteraf wel gezien kan worden als zelfmedicatie. Verder deed hij er heel veel aan om meer uit het hoofd en in het lichaam te komen. Al die behandelingen zullen wel effect hebben gehad, maar het aanpakken van het psychisch probleem bleef uit. Ik weet niet hoe dat voor hem is geweest, maar voor een bekend persoon is het wellicht nog moeilijker en iets om je voor te schamen dan voor een gewone man of vrouw. Maar heel verdrietig om te lezen dat hij, ondanks zijn belofte aan haar de dood niet het einde te laten zijn, toch zichzelf van het leven heeft beroofd.
Ik vond het verhaal van Isa Hoes sterker in het programma ‘Recht uit het hart’ (vanaf minuut 2) van een paar jaar eerder. Maar uit haar voorwoord begrijp ik dat heel veel mensen troost uit haar woorden hebben geput. Mooi dat haar verhaal dat betekent.
Toen ik op programma gemist zocht, kwam ik nog een verhaal tegen. Dit keer van iemand die zijn leven wilde beëindigen, maar het overleefde en wakker werd in het ziekenhuis. En sindsdien een oplossing heeft gevonden voor de depressie waardoor hij de andere problemen aankan. Hij vindt zijn beslissing om een einde aan zijn leven te willen maken, achteraf een foute beslissing. Als je dat verhaal wilt horen, klik dan hier, het begint ongeveer bij minuut 17.