Wat is werkelijk waar?

Je hoeft je gedachten niet te geloven – Byron Katie

Het projectiemechanisme
De vorige keer ging het over het projecteren van een gevoel op de buitenwereld, maar volgens Jan Geurtz stopt het daar niet bij. Het projectiemechanisme verstoort onze hele werkelijkheidsbeleving. “Telkens als we nadenken over een situatie, menen we namelijk dat die situatie en de ‘ik’ die erover nadenkt allebei echt bestaan. We geloven dat ons ik-bewustzijn de waarnemer is van een materiële wereld, en dat die wereld echt bestaat en onafhankelijk is van ons bewustzijn. Deze scheiding van bewustzijn en materie als afzonderlijk van elkaar bestaande entiteiten wordt ‘dualisme’ genoemd, en ze is de oorzaak van onze denkverslaving en van al het lijden dat eruit voortvloeit. Dit is vrij eenvoudig aan te tonen. Stel je maar eens voor dat enkele dagen geleden je huis is afgebrand en al je belangrijkrijke bezittingen daarbij verloren zijn gegaan. Deze gedachte zal waarschijnlijk weinig of geen emotionele reacties in je oproepen, omdat je immers weet dat het niet écht gebeurd is. Kijk vervolgens eens in de krant en zoek een bericht over een brand of een andere vervelende gebeurtenis, die dus wel echt gebeurd is, alleen niet bij jou maar bij iemand anders. Ook dan zul je je niet heel erg getroffen voelen door deze ellende. Uit deze simpele voorbeelden kun je opmaken dat om je ellendig te voelen, je moet geloven dat de ellende echt plaatsvindt en dat jij er het echte slachtoffer van bent. Deze scheiding van onze ervaring in een echt bestaande ‘ik’ en echt bestaande pijnlijke omstandigheden is de oorzaak van ons lijden. En waar vindt deze scheiding plaats? In onze gedachten!”

Wat is werkelijk waar
Dit bovenstaande stukje heeft me wel een tijd bezig gehouden. Misschien snap jij het onmiddellijk en dan sla je de rest van dit bericht over. Maar ik kwam niet voorbij deze passage. Want in het geval van ziekte voelde ik het toch. Maar de sleutel zat er in dat die werkelijkheid niet onafhankelijk van mij kon bestaan. Dus je logische gedachten kunnen waar zijn en ook niet waar. “Maar als je de mogelijkheid in ogenschouw wilt nemen dat de gedachten over de werkelijkheid en jezelf onjuist zijn – hoe waar ze op dit moment ook lijken – dan moeten ze in dat geval tevens een onderdeel van het probleem zijn. Dan vormen ze een symptoom van je denkverslaving en van de dualistische misvatting. De cruciale vraag is hier dus: ‘Wat is werkelijk waar?’ Met als goede tweede vraag: ‘En hoe kunnen we dat weten?'”

Ik houd het vandaag hierbij om je ook de kans te geven deze woorden helemaal tot je door te laten dringen.

Gedachten niet geloven

De oplossing van het probleem ligt besloten in het probleem zelf; zonder inzicht is het een probleem, met inzicht de oplossing. – Sogyal Rinpoche

Gedachten niet geloven
Van Byron Katie is het volgende verhaal bekend. Ze was jarenlang depressief. Zo depressief dat ze haar bed niet uitkwam. Ze is ook opgenomen geweest. Maar op een dag werd ze wakker op de vloer (in een bed slapen vond ze dat ze niet verdiende) en ineens waren al haar problemen weg. Niets meer over van de depressie of kwellende gedachten. En toen drong het tot haar door dat met haar gedachten ook de problemen gewoon verdwenen waren. Het heeft er toe geleid dat ze zich diezelfde dag nog heeft uitgecheckt uit de instelling waar ze toen verbleef en over haar ontdekking een boek heeft geschreven, Vier vragen, die je leven veranderen, ook wel bekend onder The Work. Dat boek komt nog wel, want de vier vragen zijn inderdaad een goede manier om je uit de beklemming van je gedachten te halen. Maar het gaat in het boek van Jan Geurtz niet om een tijdelijke oplossing van een probleem. Het gaat erom dat je blijvend je houding ten opzichte van je gedachten verandert en de identificatie ermee loslaat.

Welke gedachten geloven we?
“We zijn verslaafd aan denken omdat we geloven dat we met denken onze emotionele problemen moeten oplossen. En dat komt weer doordat we geloven dat onze gedachten over de emotionele problemen en over onszelf als slachtoffer ervan, echt waar zijn. We denken dat ze betrekking hebben op iets wat werkelijk plaatsvindt.”
Hier begint je denken vast al te protesteren. Jan Geurtz geeft ook steeds aan dat je sommige stukken in zijn boek gewoon niet kunt plaatsen met het denken. De tekst wordt daarom steeds onderbroken door korte meditaties en oefeningen. Die kan ik hier natuurlijk niet allemaal gebruiken. Ik ben zelf ook wel een paar keer over deze tekst gestruikeld. Want hoezo is wat ik meemaak niet waar? Ik voel het toch? Eerst een voorbeeld uit het boek.
“Iedereen heeft af en toe weleens de gedachte dat iemand anders iets over je denkt. Je hebt bijvoorbeeld ’s ochtends per ongeluk twee verschillende sokken aangetrokken of een broek met een flinke vlek erop. Zodra je dit in de gaten krijgt als je op je werk of op straat bent, kun je ineens de gedachte krijgen dat als mensen dit zien, ze over jou iets negatiefs zullen denken: Ze zullen me wel een sloddervos vinden, of een dronkaard die met een kater is opgestaan. De gêne hierover voelt soms net zo benauwend als wanneer je werkelijk al uitgelachten of afgewezen zou zijn, terwijl er in werkelijkheid helemaal niets gebeurt. Op zo’n moment ervaar je iets van de suggestie dat je gedachte echt waar is, dat ze verwijst naar een situatie waarin mensen werkelijk iets negatiefs over jou denken. Wat je eigenlijk voelt is natuurlijk je eigen onzekerheid of zelfafwijzing. Die projecteer je via je gedachten op de buitenwereld en dat geeft je ogenschijnlijk een objectieve reden om je onzeker te voelen of je te generen. Dat gevoel wil je natuurlijk graag weer kwijt, dus ga je van alles denken om ervan af te komen: Ach, het valt best wel mee met die vlek, niemand die het ziet. Die sokken lijken eigenlijk best wel op elkaar enzovoort. Maar daardoor blijf je je ongemakkelijk voelen. Pas als je in de drukte van de dag je sokken helemaal vergeet, en er dus niet meer over nadenkt, is het hele probleem verdwenen.
Deze ervaring is een mooi voorbeeld van je denkverslaving; de gedachte creëert in feite zelf het probleem, waar je vervolgens met je denken weer vanaf probeert te komen. Gedachten maken van een problematisch gevoel een echt bestaand probleem: ze projecteren dat gevoel als het ware op het beeldscherm van de werkelijkheid, waardoor je denkt dat het probleem echt bestaat en dat het de oorzaak is van je beknellende gevoel in plaats van het gevolg ervan. ”

Herken je het? Heb je dit weleens ervaren?

Verslaafd aan denken

Bericht aan alle bedelaars van de wereld: verborgen onder uw vloer ligt een kist met goud!

Verslaafd aan denken
Het boek heet “Verslaafd aan denken” en is van Jan Geurtz. Hij is bekend geworden van andere boeken over verslavingen, aan roken (Opgelucht) en aan liefde (Verslaafd aan liefde). Die verslaving aan roken is wel de meest herkenbare en begrijpelijke. De andere twee roepen vragen op van hoezo verslaafd aan liefde of aan denken? Want liefde is er of niet en denken hoort voor de meeste mensen bij het dagelijks werk. Toch noemt Jan Geurtz de verslaving aan denken “de meest fundamentele verslaving die er is, een waar bijna alle mensen aan lijden”.

“Bijna continu zijn we ermee bezig, soms gaat het over nuttige zaken, maar daar tussendoor denken we heel vaak dezelfde gedachten steeds opnieuw of dwalen we af in fantasie en onzin. Nog vreemder wordt het als we het moeilijk hebben en gekweld worden door pijnlijke gedachten; dan gaan we nog eens dubbel zoveel denken met als gevolg dat we ons steeds méér bekneld gaan voelen! We denken (!) dat we ons uit de problemen kunnen denken, terwijl ze er juist beklemmender door worden. Dat is de reden dat ik het een verslaving noem. Een verslaving is immers een psychisch mechanisme waarbij jouw oplossing voor een probleem dat probleem juist vergroot. Hierdoor kom je in een vicieuze cirkel terecht waar je steeds dieper in wegzakt.”

Identificatie met denken
In de posts over hoe je van moeten gek kunt worden en over de innerlijke criticus heb ik onderscheid gemaakt tussen wat je bewust denkt en wat maar in je hoofd blijft rondzingen. In het boeddhisme noemen ze dat “de apengeest”. Dat onrustig heen en weer springen van de hak op de tak, wat moet, niet zou mogen, jou niet zou mogen overkomen, wat niet hoort enz. Daarmee ben je continu je wereld aan het controleren en beheersen. Alsof jij de enige bent die weet wat wel en niet mag/moet/hoort. Bij de innerlijke criticus kreeg dit de naam “Radio KRAZY/Gekkenwerk”. Je denkt dat je het zelf bent, maar het zijn de stemmen van opvoeders, die jij bent gaan geloven en die zich op de achtergrond afspelen. Door je daarvan bewust te worden, kun je de meningen onschadelijk maken en hoef je ze niet meer te geloven. Jan Geurtz voegt daar nog iets aan toe. “Het verslavingsmechanisme is verweven met onze identiteit. Ons hele denken is erop gericht de gevoelens van zwakheid en afhankelijkheid, die we in onze jeugd hebben ervaren, te vervangen door ‘goede gevoelens’. ….. Deze contraproductieve vicieuze cirkel die in ons zelfbeeld ingebakken is, kan alleen doorbroken worden door de diepe gevoelens van afhankelijkheid en behoeftigheid uit onze jeugd niet langer te onderdrukken, maar deze te leren voelen zonder de gebruikelijk identificatie ermee. Deze gevoelens zelf zijn namelijk niet het eigenlijke probleem, het is onze identificatie ermee; de misvatting dat we ‘zijn’ wat we voelen. Zonder deze identificatie zal onze zelfafwijzing uiteindelijk oplossen in een staat van liefdevol en oordeelvrij gewaarzijn. Dat is onze natuurlijke staat van zijn.”

De gevonden oplossing, het denken, is in eerste instantie behulpzaam, maar vormt door het overmatige gebruik ervan een steeds groter probleem. De eigenlijke oplossing is weer leren voelen. Maar de moeilijkheid is dat je dan het denken moet loslaten. En omdat het een overlevingsmechanisme is, schreeuwt alles in je “nee, dat kan je niet. Dat is gevaarlijk. Nee, niet doen!” Je vecht letterlijk tegen jezelf. Dus net als een verslaafde moet je vertrouwen in jezelf hebben dat je sterk genoeg bent om dit aan te gaan en dit kunt overwinnen, stapje voor stapje. Want, zegt Jan Geurtz, “vooral tijdens pijnlijke omstandigheden als relatiecrisis, ziektes, ouderdom en naderende maakt het wel of niet overstijgen van deze denkverslaving het verschil tussen hemel en hel op aarde.
Iets om over na te denken? 🙂 Volgende keer meer.

Hoe werkt het voor je?

Onder ogen zien. Altijd alles onder ogen zien, zo kom je er doorheen. Zie het onder ogen. – Joseph Conrad

Als het advies wringt
De vorige keer was ik een beetje stekelig over de doelgerichte aanpak van dr. Phil. Dat komt omdat ik zelf met een ander proces bezig ben. Dus niet dat zijn adviezen niet zinnig zijn. Ik heb alleen nu zelf behoefte aan een andere aanpak. Vaak wordt er ook benadrukt dat je in elke vorm van coaching of therapie een goed gevoel moet hebben over de behandelaar. Om aan een verandertraject te beginnen, helpt het als je voelt dat het iets is wat je nodig hebt. En dat geldt ook voor een boek :). Ik vind dat wel een verrassende uitkomst.

Binnenkort ga ik hier naar een boek dat iets aanraadt wat mij moeite kost en daarom had ik de bespreking ervan nog even uitgesteld door eerst een gouwe ouwe te pakken. Maar het wringt. Waar ik nu mijn best doe om in contact te blijven met het lichaam en gevoel is de rationele aanpak van dr. Phil averechts.

Mensen doen wat werkt
Toen ik dr. Phil nog bij Oprah in de show zag, vond ik het heel goed wat hij deed. Hij gaf altijd aan dat een probleem niet in 5 minuten opgelost was. Maar dat het begin gemaakt kon worden om anders over je probleem na te denken. Een van zijn veel gebruikte oneliners was altijd: “En hoe werkt dat voor jou?” Daarmee legde hij een link tussen het gedrag van iemand en het resultaat. Belangrijke reden voor het gedrag was volgens hem dat mensen altijd doen wat werkt. Ook al klaag je en lijd je onder een bepaald probleem, jouw gedrag zorgt dat het in stand blijft. En dat doe je omdat het je iets oplevert. Voor veel mensen was die stelling moeilijk te verteren. Want zij wilden toch geen geld-, relatie- of gewichtsproblemen? Zelf hadden ze al verschillende pogingen gedaan om uit de situatie te komen. Maar het was te groot, te moeilijk of zij hadden gewoon niet genoeg wilskracht. Dr. Phil’s antwoord was dan dat ze op zoek moesten gaan naar de “beloning” en het gedrag zo sturen dat je wel moest veranderen. Dus als je te dik was dan ga je op zoek naar wat je uit het teveel en ongezonde eten haalt. Misschien hoef je daarom niet onder ogen te zien dat je eenzaam bent, verdrietig of boos. Door het weg eten van die emoties kun je nog denken dat het oké met je gaat. En als je eenmaal weet waarom je het doet en dat onder ogen wilt zien, dan kun je je gedrag anders sturen. Bijvoorbeeld door de ongezonde etenswaren niet te kopen, je kasten en koelkast te voorzien van voedzamere alternatieven, met iemand afspreken om te sporten of …. (vul je eigen oplossing maar in).

Dat geldt voor mij ook. Ik heb zoveel moeite met het voelen en contact houden met het lichaam omdat het mij iets anders voorhoudt dan ik graag wil zien. Ik merk dan pas dat ik snel moe ben, even niet kan doen wat ik zo mooi heb verzonnen en dat ik misschien wel iets anders nodig heb dan ik wil. Dat past niet echt goed en kost ook moeite. Het loslaten van dat resultaatgerichte denken is moeilijker dan iets anders dat ik gedaan heb. Maar ik ben nu wel zover om te zien dat ik op de oude manier niet verder kan en dus oefen ik moeizaam verder met af en toe een beetje en kleine stapjes vooruit. En ja, mijn denken rent alweer verder, ik moet minstens dat halen of daarnaar toe, 3 winkels tegelijk voor de sinterklaas-inkopen, speculaas maken, een surprise bakken, het gedicht en ……… En dat moest gisteren al af zijn, bij wijze van spreken. En dan adem in …. en uit. Er hoeft nu niets. Alles is goed. Adem in en uit. Het komt wel goed en zo niet dan toch.

The bucketlist

Life isn’t about finding yourself. Life is about creating yourself – George Bernard Shaw (Het leven gaat niet over jezelf vinden. Leven is jezelf scheppen.)

Bucketlist
Een bucket (of emmer)list is een lijst met dingen die je in je leven graag wilt doen. Een Amerikaanse vriendin wilde heel graag naar Europa reizen en toen ze na een paar jaar ontdekte dat het er niet van zou komen als ze zou wachten tot er iemand met haar mee zou gaan, is ze maar alleen gegaan. Dat is volgens mij de beste manier. Je wilt iets graag en dan ruim je alle voorwaarden en obstakels uit de weg. Maar ik kom er op, deze keer niet door een film, maar doordat ik in het programma “Over mijn lijk” een jongeman, Mark, zag, die zijn bucketlist vol met doe-dingen had geschreven, die hij nog wilde uitvoeren voor hij zou sterven. Uiteindelijk was hem die tijd niet gegund. Hij stierf vrij onverwacht voordat hij of zijn vriendin het echt zagen aankomen. Wat me opviel was niet zo zeer wat er opstond, maar juist wat er niet opstond. Hij was zo druk met verhuizen, trouwen, vader worden dat hij geen tijd had voor zijn ziekte. Dat is ook het thema van het programma, waarin wordt herhaald dat deze jonge mensen niet willen wachten op de dood, maar nog het maximale uit het leven willen halen.

Wat zou er wel op kunnen staan?
Natuurlijk heb ik gemakkelijk praten. Ik ben bijna 2 keer zo oud als Mark en tatoeages, bungeejumpen etc. kunnen mij niet zo bekoren. Bovendien heb ik al een aantal jaar de tijd gehad om de fouten te maken van negeren, stug doorgaan en net doen alsof er niets aan de hand is. Dus die kop-in-het-zand-gewoon-doorleven-houding begrijp ik wel, zeker voor mensen van in de twintig. Maar ik weet nu dat dat niet helpt. Ik zou als punt 1 op zo’n bucketlist zetten: de ziekte of beter nog het lichaam leren kennen. Natuurlijk geen verrassing als je dit blog vaker leest. Maar nu ik door de zoveelste verkeerde inschatting een paar weken achter de geraniums heb gezeten heb ik opnieuw ontdekt dat je aandacht aan je lichaam moet besteden. Niet altijd wat je hebt bedacht en je graag wilt, maar ook of het lichaam het kan. Of je de energie wel hebt om dat te doen. Als je dat niet doet heeft je lichaam alleen nog een noodrem. En dan ben je ben je verder van huis.

Het verleden volledig herinneren

Ik heb het verleden opnieuw verzonnen om de schoonheid van de toekomst te zien. – Louis Aragon

Terug naar de toekomst

De dingen die wij ons het beste van het verleden of eigenlijk altijd onthouden zijn die gebeurtenissen met een grote emotionele lading. Dat is niet objectief en zeker niet de enige manier om je dingen te herinneren. De dingen uit je verleden waaronder je jezelf gebukt hebt laten gaan zijn wel gebeurd, maar misschien niet helemaal met de kleur die jij er aan hebt toegevoegd. En van die kleuring heb je zelf last, voel je je tekort gedaan of voel je nog wrok. Het is belangrijk voor jezelf om dat filter los te laten en je het hele verleden te herinneren. In “Taal van de liefde” staat een oefening ’terug naar de toekomst’. Jawel, zoals in de film met Michael J. Fox. Herinner je dat nog? In de film gaat de hoofdpersoon terug naar het verleden, verandert één ding ( als ik het me goed herinner een rake klap in plaats van weglopen) en ziet bij terugkomst in het heden dat zijn hele toekomst is veranderd.

Stel je eens voor dat je dat ook zou kunnen, in een tijdmachine terug naar de toekomst? Wat zou je willen veranderen? Onderstaande vragen en suggesties zijn overgenomen uit het boek “Taal van de liefde”.

Breng als het even mogelijk is een bezoek aan uw geboorteplaats of lagere school. Als dat niet gaat, schrijft u alles op wat u zich ervan kunt herinneren. Weet u nog hoe de stad of school eruit zag? En wie u daar hebt gekend?
Wie was uw favoriet onder de docenten? Waarom?
Kook een gerecht waar u als kind dol op was.
Wat was de lievelingsmuziek van uw vader? en uw moeder? Is er een bepaalde soort muziek of bepaald nummer dat u zich heel goed kunt herinneren? Ga in een platenzaak (of het internet) op zoek naar de muziek die u zich van thuis herinnert.
Werd er gedanst bij u thuis? Waarop? Wanneer hebt u voor het laatst gedanst?
Wat waren uw favoriete uitjes met de rest van het gezin?
wat voor foto’s hebt u van uw familie? Waar zijn ze? Welke herinnert u zich het beste? Wat vertellen ze u?
Wat was uw favoriete verjaardagsfeestje?
Kunt u zich een tv-show of films herinneren die u samen met de rest van uw familie gezien hebt? Kunt u die nu nog bekijken. Naar wat voor tekenfilms keek u?Is er een film die u herinnert aan uw kinderjaren? Zou u er nu nog naar kijken?
Welke dingen zou u willen veranderen als u terug kon gaan in de tijd? Waarom? Bent u daar zeker van?
Welke aangename periodes uit uw eigen verleden zou u nog eens willen bezoeken?
Wat zou u in uw eigen gedrag willen veranderen?
Is er iets dat u zou willen zeggen tegen iemand uit het verleden? Noem 3 dingen.

Hoe zag het ouderlijk huis eruit? Waar stond het? Hoe zag uw kamer eruit? Wat had u aan de muren hangen?
Op welke filmster was u verliefd? Met welke band dweepte u?
Met wie was u destijds bevriend? In welk opzicht waren hun huizen anders dan uw ouderlijk huis?
Hoe waren de zondagen voor u als kind? En hoe zijn ze nu voor uw ouders?
Wie in het gezin luisterde echt naar u?
Bewaarde uw moeder ooit iets wat u voor haar had geschreven?
Hebben uw ouders u ooit uit een lastig parket geholpen? Hoe?
Wat voor soort kind was ? Schuchter? Luidruchtig? Dromerig?
Hielden uw vader en moeder van elkaar? Hoe weet u dat?
Pronkte uw vader met u of een van uw eventuele broers of zussen?

Goed, je kunt er zelf nog meer bedenken, maar dan krijg je een idee van wat er bedoeld wordt. Vooral de vraag wat ik zou willen veranderen heeft me nog wel bezig gehouden. Als je zin hebt, neem de tijd om de vragen te beantwoorden en een zo volledig mogelijk beeld van je verleden te krijgen. Soms kom je tot verrassende inzichten.

Creëer overvloed

De omschakeling van een psychologie van het gebrek op een psychologie van de overvloed is een van de belangrijkste stappen van de menselijke ontwikkeling. Een psychologie van het gebrek verwekt angst, afgunst, egoïsme… Een psychologie van de overvloed verwekt initiatief, geloof aan het leven, solidariteit. – Erich Fromm

Overvloed
Het tiende en laatste recept uit de “Tien formules voor positieve energie” is: Creëer overvloed. Want stelt de schrijfster: “overvloed is de beloning die we krijgen als we onze energie gebruiken”. Overvloed is in dit recept niet alleen geld. Want mensen met veel geld kunnen toch nog niet gelukkig zijn. Het gaat erom je te realiseren dat “wat je geeft en neemt goed genoeg is”. Onze basis veronderstelling is vaak dat wij niet goed genoeg zijn. En dat je geld en spullen nodig hebt om je dat dan wel te voelen. Maar geld en spullen kunnen je dat nooit laten voelen. Het is omgekeerd; als jij weet dat je goed genoeg bent en dat wat je doet goed is, dan zul je nooit tekort hebben. Overvloed is ook relatief. Wat voor de een prima is, is voor een ander armoedig. Ik lees de laatste tijd ook blogs over hypotheekvrij worden. Dat is nu, na de huizencrisis en de forse verlaging van huizenprijzen, wel een trendy item. Deze bloggers willen niet langer van salarisstrook naar salarisstrook worstelen en altijd een stukje maand overhouden als het geld al op is. Nee, zij stellen een budget op om datgene wat echt belangrijk is te kunnen realiseren. De vrijheid en mogelijkheden maken het missen van de rente-aftrek en wat luxe meer dan goed.

Hoe meer je geeft, hoe meer je krijgt.
Dit is weer zo’n paradox waar ons denken ons van wil weerhouden. Want voor het ego-denken is het nooit genoeg. Moet je altijd bang zijn dat je tekort komt en ligt armoede om de hoek. Als we voorbij dat ego-denken kijken naar de enorme overvloed, die we ondanks alles toch nog hebben, dan kunnen we altijd iets geven. Behalve als je van de voedselbank krijgt; weggeven betekent dan dat je niets meer krijgt. Tenminste dat lees ik net in een klein berichtje. Mensen, die een pakket van de voedselbank kregen en datgene wat voor hun teveel was gratis weggaven, komen nu niet meer in aanmerking voor een pakket. Een andere stichting heeft zich het lot van deze mensen aangetrokken, dus het zal wel goed komen.

Overvloed begint natuurlijk altijd met waardering en dankbaarheid voor wat je hebt. Als je blij bent met jezelf en wat je wel kunt, vind je altijd wel iets om te delen of weg te geven. En als je bang bent dat je niet goed genoeg bent, dan kijk je alleen maar naar wat je nog meer kunt vergaren. Terwijl eigenlijk de jacht naar meer spullen je afhoudt van wat je echt belangrijk vindt. Zo liet dr. Phil jaren geleden mensen een top 3 invullen van wat zij belangrijk vonden. En vaak bestond die top 3 uit gezin, gezondheid en vrienden. Daarnaast kwam dan een lijstje met waar de meeste tijd en aandacht naar toe ging. Niet verrassend bleek dat meestal niet naar hun top 3 te gaan.

Wat zou overvloed voor jou betekenen?

Lachen en stilte in hetzelfde recept

De stilte is een vriend die je nooit verraadt. – Confucius

Ontspanning en rust zijn geen luxe
Het zevende recept luidt: “eer de heiligheid van lachen, koesteren en de voedende kracht van afzondering”.
Ik vond bij de eerste aanblik de titel wat tegenstrijdig. Lachen associeer ik met andere mensen, feestelijkheden en geluid. Omdat te combineren met stilte vraagt wel een inspanning. Ze ziet het in haar boek ook niet als dingen die je gelijktijdig doet, maar voorwaarden die noodzakelijk zijn om je energie weer op te laden. Ze zegt zelf: “Er bestaan geen supermensen die non-stop door kunnen gaan zonder op te branden. Als je denkt dat je een supermens bent, ga je je ondergang tegemoet”. En net als Cheryl Richardson pleit voor extreme zelfzorg, gaat het hier ook om jezelf te koesteren, te ontspannen en weer op te laden. Hoewel dit recept voor veel mensen onderaan het lijstje staat (en hier is het ook nr. 7 en niet 1) is het wel heel belangrijk om het toch in je leven in te passen.

Lachen
“Lachen is overduidelijk een bevrijding. Lichamelijk neemt de spierspanning af en dit ruimt de brokstukken van uitputting op. Emotioneel vrolijkt het je op en verzwakt starre verdediging. In termen van subtiele energie baadt lachen je lichaam in positieve vibraties, die alle pijntjes verlichten.” De wetenschappelijk bewijzen voor de werking van lachen als pijnstiller, vermindering van stress, angst en depressie worden steeds sterker. Dan gaat het natuurlijk wel om echt lachen, niet gekunsteld meedoen. Ik kijk nu bijvoorbeeld naar de serie “The Bridge II” en de hoofdpersoon is sociaal niet zo vaardig. Ze heeft een vorm van autisme of zo. Maar ze wil wel acceptabel gedrag laten zien, dus als iemand een grapje maakt en gaat lachen, lacht zij mee. Maar haar tegenspeler maakt haar er dan meteen op attent dat ze dat beter niet kan doen, want het komt heel gemaakt over. Wij hebben vaak niet iemand die ons op de onechtheid van lachen attent maakt. Maar echt lachen gebeurt niet zo vaak. Een beetje training kan geen kwaad. Probeer eens een lachmeditatie. Dan kun je ook lachen en stilte met elkaar verenigen. Ik heb weer een youtube filmpje gevonden. Kijk en doe mee. Lachen is aanstekelijk, dus voor je het weet word je echt vrolijk.

Wat kan stilte voor je betekenen?
“Het is heel belangrijk dat je je eigen ritme van enerzijds betrokkenheid bij de wereld en anderzijds terugtrekking vindt. Wat is afzondering? Het betekent dat je je telefoon, papierwinkel en kletspraatjes laat voor wat ze zijn en rust zoekt in je wezen, een nieuwe verbinding met de ziel en/of de natuur, een bewust voeden van je energie zodat je uitgerust naar het leven kunt terugkeren. …. Hoewel de traditionele geneeskunde dit onderwerp geschikter vindt voor een reisbureau dan voor een arts, vind ik het in de energiepsychiatrie heel belangrijk voor de totale gezondheid van een cliënt.”

We hebben meestal niet in de gaten dat we energie verliezen door sociale media, tv kijken, praten en onze veelheid aan gedachten. Even tijd nemen om niets te doen is heel belangrijk om jezelf niet uit te putten. Veel mensen voelen zich moe en kiezen toch voor activiteiten die hen nog verder uitputten in plaats van opladen. Als je eenmaal een pauze van alle prikkels in je dagelijkse routine hebt ingebouwd, wil je niet meer zonder. Het voelt echt als een mini vakantie, waardoor je ontspannen en met minder moeite je dagelijkse uitdagingen tegemoet kunt treden. Je loopt dan aan het eind van de werkdag niet meer op je tandvlees, maar kunt ook nog gezellig andere dingen doen.
Dus kies een moment waarop je rustig alleen kunt zijn. Bijvoorbeeld door eerder op te staan en in stilte je dag te beginnen, als de kinderen nog op school zijn of juist net naar bed zijn. Het vraagt misschien even wennen, maar er is vast een moment te vinden dat je echt helemaal voor jezelf hebt. Om te beginnen kan 5 minuten genoeg zijn en dat kun je dan naar behoefte en mogelijkheid uitbreiden.

Laat het niet bij het alleen lezen, ga een van beide opties uitproberen. Kies je moment om te oefenen met lachen of met stilte. Dit gaat je leven een stuk gemakkelijker maken.

Negatieve gevoelens van je afzetten

Wie de angst begrijpt, zal altijd veilig zijn. Tao Te Ching

Emoties hebben levenskracht
We zijn nu in het boek “Tien positieve formules` toe aan het vierde recept. En dat luidt: wek positieve energie op om negatieve gevoelens van je af te zetten. De schrijfster vindt dit recept een “uitleg over hoe je negatieve emoties kunt bestrijden, zodat je opnieuw positieve emoties losmaakt. In termen van energetisch vermogen doen optimisme, zelfaanvaarding en compassie je stralen; schaamte, afgunst en wraak dimmen het licht, omdat die kortsluiting veroorzaken. … Als je negatieve emoties onderdrukt, veroorzaken die een verstopping in je lichaam. Maar als je ze aanpakt, komt energie vrij ten gevolge van het loslaten van emoties. Ons doel is dus het positieve te benadrukken en alles weg te nemen wat goedheid in de weg staat.”

En nu komt er weer het moeilijke verschil tussen het enerzijds zomaar positief zijn en het negatieve negeren en het anderzijds volledig accepteren van het negatieve en je richten op het positieve. Ik weet niet of ik dat subtiele verschil hier duidelijk kan maken, maar ik doe een poging. Vorige week liet ik aan iemand het verschil zien, dacht ik. Ik deed voor wat er gebeurde als ik de pijn in mijn linkerbeen negeerde. Dan kon ik het been alleen maar slepen, zo recht mogelijk houden, want dan voelde ik dat het minst. En op een been kun je ook lopen.
Dan het tweede voorbeeld, de energie helemaal in het lichaam brengen, het gewicht over twee benen verdelen, voor jezelf de pijn volledig accepteren en erop vertrouwen dat je toch kunt lopen. Dan kan het been buigen, zodat een min of meer normale loopbeweging ontstaat. Het antwoord van mijn gespreksgenoot was: “Dat lijkt toch wel hetzelfde, negeren en accepteren”. Ik wierp nog even tegen dat het heel anders voelt en volgens mij er ook anders uitzag. Maar het verschil was niet duidelijk. Hij ging de pijn, die hij voelde, wel gewoon negeren. Duidelijk niet de conclusie, die ik met mijn betoog voor ogen had. Maar ja, ik ben verantwoordelijk voor wat ik zeg, niet voor wat de ander begrijpt. Maar lees anders nog eens “emoties, we moeten er niet vanaf, we moeten eraan“.

De vele gezichten van angst
“Angst berooft je van je energie… Veel mensen zijn hun leven lang verlamd door angst en laten negatieve gevoelens de macht overnemen.” En het begint natuurlijk met het leren kennen van de emotie, want het kan er bij verschillende mensen heel anders uit zien. Sommige vormen herken je niet meteen als angst. Bijvoorbeeld een extreme behoefte overal stipt op tijd te komen, uit angst op te vallen of een negatieve indruk achter te laten. Of zo bang te zijn voor afwijzing dat je alleen nog maar merkkleding wilt dragen. Je kunt zelfs ernstig in de schulden komen door zo’n angst. Maar als die angst groot genoeg is, neem je de schulden voor lief.

Wat je hierbij heel goed moet bedenken is, dat niet de angst verstoord is, maar jouw gedachten over angst.
Ergens heb je geleerd dat je niet bang wilt zijn. Zo hoorde ik een meisje van bijna 8 zeggen dat ze nooit meer bang wilde zijn. Ze was op dat moment onder de tafel gekropen om aan de voor haar gewelddadige film, die in de hele kamer te zien was, te ontsnappen. Voor haar broer van 11 was die film niet zo eng of kon hij er in ieder geval stoer onder blijven zitten. En eigenlijk wilde zijn zusje dat ook. Maar toch joegen de beelden van een brandende en instortende mijn in de film Zorro haar angst aan. En zo trek je onbewust de conclusie dat bang zijn geen optie is en je bent het wel. Dat is een begin van ellende. Ingewikkeld niet?

Bewegen voor meer energie

Mijn moeder begon acht kilometer per dag te lopen toen ze zestig was. Nu is ze negentig en we hebben er geen idee van waar ze is. – Nasruddin

Matig intensief bewegen
Bij bewegen gaat het niet om het jezelf afbeulen. Tenminste niet als je het gewoon doet om je beter te voelen. Met wielrennen heb ik niets, maar deze keer zag ik toch een paar keer Bau en Lau helemaal kapot aankomen. En dan worden ze meteen voor de camera gezet en denk ik, zo is sport toch echt niet goed voor je. Over de heroïek van de strijd heb ik het dan niet.

Bewegen is goed voor de gezondheid, maar niet als je je als slavendrijver voor je lichaam opstelt. Als je gaat lopen om zoveel kilometer op je teller te hebben, om gewicht kwijt te raken etc., kunnen dat hele goede redenen zijn om in beweging te komen. Maar je loopt het risico eerder je grenzen te overschrijden en een blessure op te lopen. Mensen zijn gebouwd om te bewegen, maar om matig intensief te bewegen. En vooral te voelen wat het met je doet.

Ik heb hardlopen wel geprobeerd, maar het was niets voor mij. Ik kon er niets leuks aan ontdekken, raakte snel buiten adem en hield het ook niet lang vol. Ik probeerde het wel leuk te maken door in de duinen te gaan lopen, maar helaas het is toch niets geworden. Terwijl gewoon lopen prima ging. Dat kon ik lang volhouden, ook wel in een stevig doorloop-tempo.

De adviezen van Judith Orloff:

zoek een omgeving met de juiste energie; als jij je niet prettig voelt in een fitness ruimte, maar wel in de natuur, kies dan voor het laatste.
maak van bewegen een bewegende meditatie; er zijn vormen waarbij dat ingebouwd is, zoals Tai Chi, Qi Gong en Yoga, maar je kunt het ook toepassen bij andere vormen
voel intuïtief de juiste lichaamsbeweging aan; probeer verschillende sporten uit en voel wat bij je past.
overwin je weerstand; weerstand is dat deel in jou dat bang is voor verandering en nieuwe dingen.

Rots en water
Bij sommige van de adviezen uit dit boek, of de onderwerpen uit mijn blog, denk ik, jammer dat je dat niet eerder leert. Dat het leren voelen van je eigen energie geen onderdeel is van bijv. het basisonderwijs. Maar gelukkig is dat er wel. Pas zag ik een documentaire van Human over het programma “rots en water”. Een psychofysieke training, die eigenlijk ontwikkeld is voor moeilijk opvoedbare jongens, maar later meer toepassingen heeft gekregen. Zo wordt het nu bij scholen ingezet als anti-pestprogramma. Ik zag hoe kleine kinderen leerden om sterk te staan en zodoende de rust in hun lichaam en hoofd te krijgen, om een keuze te maken. Een “rots” keuze, die hard is en pijn kan doen of een “water” keuze, die verbindt. De oefeningen worden op een speelse manier aangeboden. Het is in het buitenland eerder doorgedrongen dan in Nederland. In de documentaire wordt bijv. kinderen in Nieuw Zeeland geleerd om te lopen alsof ze op het strand zijn (in tegenstelling tot een tunnelloopje) terwijl de andere kinderen van de klas rare geluiden maken en dingen blijven roepen. Als je sterk staat dan kun je de dingen buiten je ook negeren. Het wordt ook aangeboden voor kinderen met autisme en adhd. Volgens de ontwikkelaar Freerk Ykema is er niets zweverigs aan. Wil je meer weten of deze documentaire nog zien? Klik dan hier

Categorie: Bewustworden