Uit de december reflections is een van de thema’s het beste boek van 2015. Maar dat vind ik te ingewikkeld. Een boek kan je bijna niet met een ander vergelijken. Je kunt hooguit zeggen of het boek je heeft ontroerd, ergens over heeft laten nadenken of je een waardevol inzicht heeft gegeven. Want dit jaar heb ik bijvoorbeeld “Stadium IV” gelezen, boek van de maand van het Dwdd panel, en ik vond het mooi geschreven maar was er toch niet zo lyrisch over als het panel. Dat zegt natuurlijk niets over het boek, maar meer over mij.
Goed maar wat is dan wel mijn boek van 2015? Dat is een boek wat me dit jaar heeft geholpen bij wat ik aan het doen was. Om een verandering door te voeren en energie terug te winnen. Waar ik daarbij het meeste had was het boek “de kracht van Ja”. Het boek dat ik al eerder heb besproken en zelfs wilde weggeven. Iemand reageerde toen dat ik hem toch maar zelf moest houden. En nu was het zo maar tijd om dit boek weer te pakken en het nu echt in de praktijk te brengen. Door me iedere dag te richten op het nieuwe in die dag, dat die dag nog nooit gebeurd was en ik ook niet wist wat er ging gebeuren en dat alles ging verwelkomen, heeft heel erg geholpen bij het terugvinden van energie. Ook al ben ik er nog niet, ik heb wel geleerd dat ik heel veel energie verloor door verzet. Het plannen en controleren heeft nl. ook als bijwerking dat als het dan niet gaat hoe je het bedacht hebt dat je je met alle macht gaat richten op het toch voor elkaar krijgen. Het is heel erg tegen de stroom inroeien. Je komt nauwelijks vooruit en verliest heel veel kracht. Om dat om te draaien naar ik verwelkom deze dag en ik zie wel wat er gebeurt, is wel lastig. Maar herhaling heeft in dit geval wel vruchten afgeworpen. Ik kan het nu iedereen aanraden. Maar ja, dat is meestal achteraf als je merkt dat het wat oplevert.
Sinterklaas De maand december staat al heel lang in het teken van feestelijke gebeurtenissen. Sinterklaas wordt door een steeds kleinere groep gevierd. De kerstman is hard bezig zijn plaats in te nemen. Het geknutsel en de gedichten voor het Sinterklaasfeest zijn voor veel mensen te veel van het goede. Niet alleen voor mijn familie. Maar alleen een cadeau geven en uitpakken en het daarbij laten, vind ik wat kaal. Door vooraf een stemming te houden, heeft de traditie het dit jaar nog gewonnen. Ik weet niet hoe het volgend jaar gaat. Maar dit jaar hadden we een kamer vol met grote cadeaus en nog grotere surprises. Mijn moeder kreeg bijv. een kersenboom met te klein net. Omdat ze het net erover wilde hebben voor de vogels en niet wilde inzien dat het net niet groot genoeg was. Mijn schoonzus had dat wel een paar keer gezegd, maar ze kon het pas zien toen mijn broer het zei. Natuurlijk was het verhaal al een keer onderwerp van gesprek en grote hilariteit geweest. Helaas heb ik vergeten foto’s te nemen. Maar aan het eind zei mijn neefje van 8 dat hij Sinterklaas toch een heel leuk feest vond.
Kerststress
Een dag na Sinterklaas, maar eigenlijk ook al daarvoor worden we weer verleid tot een nog mooiere kerstboom, kerstdis en niet te mislukken recepten voor het heerlijkste eten. Het kan bijna niet op. En dan moet ik steeds vaker denken aan een cartoon die ik ergens heb gezien, waarbij een man, de dag voor kerst bij de bakker een half bruin brood besteld. En de vrouw achter de toonbank uitroept: Bent u soms atheïst?” Misschien kwam daar wel mijn kriegel vandaan de vorige keer. Van het zoveelste must-have-zwarte-feestjurkje (heb ik, meer dan 1) de trends voor de boom dit jaar en als je geen echte boom wilt, kijk dan eens in de bouwmarkt of de geel-blauwe woongigant (heb ik en deed ik), de cadeau lijsten voor een onvergetelijke kerst (niet nodig, want we geven geen cadeaus met de kerst) enz. enz. We blazen de feestelijkheid zo op dat we er zelf bijna onder bezwijken. Dus ik ga dit jaar in een al aanwezig zwart jurkje aan mijn eigen tafel met mijn eigen servies iets lekkers eten, zoals ik elke dag lekker eet, met een paar gasten. Iets meer gedoe, want meer mensen en iets netter gekleed en een gedekte tafel, maar verder laat ik het aan mij voorbij gaan. Geen kerststress dit jaar.
December reflections
Dan zag ik nog dit initiatief voorbij komen van Susannah Conway. Je kunt de hele maand meedoen met de “reflections” door elke dag een foto te maken, iets te schrijven aan de hand van haar thema’s. Je kunt kiezen of je iets elke dag wilt doen, of een keer in de week en of je het wilt delen. Ik ga er wel iets mee doen. Het resultaat zie je binnenkort hier.
Om je op weg te helpen heb ik hieronder de thema’s opgenomen. Bron: Susannah Conway
De wetenschap heeft van ons goden gemaakt nog voor we het verdienden mensen te zijn. – Jean Rostand
Wetenschap is logica
De twee woorden in deze titel lijken elkaar tegen te spreken. Want wetenschap is iets zuiver rationeels en bewijsbaar onder verschillende omstandigheden. Juist het nauwgezette, proefondervindelijke dat hoort bij wetenschap. Niets onverklaarbaar zou er dan over moeten blijven. Toch geloven heel veel mensen in de wetenschap. Wat ze tegenwoordig allemaal al niet kunnen en weten. In populaire programma’s worden de nieuwste wetenschappelijke feiten gemeld en soms halen ze tegenwoordig het journaal. Dat in een druppel bloed al kan worden aangetoond of iemand kanker heeft of dat de eerste buikwandtransplantatie gelukt is. Allemaal geweldige resultaten in de bestrijding van deze ziekten lijkt het. Want de wetenschap is nog niet zo ver dat ze ziektes kunnen voorkomen of in alle gevallen kunnen genezen.
Heilige wetenschap Daarom deel ik hier ook een andere zienswijze. Nu geïnspireerd door de documentaire “the sacred sience”. Als je op deze link klikt kun je de film gratis zien. Je moet dan wel je naam en email adres achterlaten. Ik heb geen aandelen, maar heb de film gezien en was onder de indruk.
De film begint met de verklaring dat de makers zich inzetten voor de kennis die er onder sjamanen is van de planten en kruiden in de jungle. Veel wetenschappers zijn er ook van overtuigd dat daar de oplossing ligt voor de bestrijding van veel ziekten. Maar omdat het heel veel tijd en onderzoek kost voordat de medicijnen beschikbaar komen, filmen zij een experiment. Niet de medicijnen naar de westerse mens brengen, maar de westerse mens naar de jungle en hen daar behandelingen laten ondergaan.
Er komen 8 dappere vrijwilligers in aanmerking met heel verschillende ziektes. O.a. kanker, de ziekte van Crohn, diabetes en depressiviteit. De bedoeling is dat de mensen 30 dagen in een eigen hutje in de jungle blijven. Naast specifieke kruidenmengsels en aftreksels krijgen ze ook een aangepast dieet, ondergaan ze een ayahuasca reinigingsritueel. Niet iedereen heeft er baat bij. Soms verdwijnen de fysieke klachten snel en is er op andere niveaus nog meer heling nodig. Waarom de een wel geneest en de ander niet blijft in de film onduidelijk. Zij laten alleen zien wat er mogelijk is.
Ik weet niet of ik het zou volhouden met alle beestjes en geluiden van de jungle, maar de rest zou ik zo doen.
Optimisme wordt overschat
Tenminste dat wordt weleens beweerd. Ik vond er zelfs een TedTalk over, The optimism bias die begint met de stelling dat mensen hun eigen kansen altijd beter inschatten dan dat ze zijn. Met een scheidingspercentage van ca 40% denken mensen die gaan trouwen toch niet dat het hen overkomt. Dat lijkt me alleen maar logisch. Want als je denkt dat het niet gaat lukken, dan kun je er maar beter niet aan beginnen. Maar zo schatten we veel in ons eigen leven niet realistisch in, maar optimistisch. Maar als het gaat om anderen, de economie of de maatschappij dan zijn we niet zo optimistisch. Dat geldt ook voor de kans dat onszelf iets overkomt bijv. door roken. Dat gebeurt vooral bij anderen. Als je dat combineert met de informatie van de vorige post, kun je misschien een verklaring vinden voor het feit dat we langer blijven hangen in een negatief gevoel. Als je iets nl. helemaal niet verwacht kan het schokkend zijn als het je wel overkomt.
Is optimisme dan aangeboren? Als je de bovenstaande talk beluistert zou het wel zo kunnen zijn. Het is een feit dat mensen over het algemeen hun eigen kansen en kwaliteiten positiever inschatten. Dat leidt vaak tot succes. Als we een goede uitkomst verwachten, zijn we meestal beter af. Als we onze eigen mogelijkheden en kansen niet hoopvol inschatten, dan zouden we allemaal een beetje depressief zijn. Je verwachtingen leiden tot de gewenste uitkomst of je nu optimistisch of pessimistisch denkt. Er zijn veel voordelen aan optimisme aangetoond. Maar het kan geen kwaad om af en toe je roze bril af te zetten en in de termen van Edward de Bono “ook eens je zwarte hoed op te zetten”. Want als we volgens bovenstaande talk alleen maar het positieve zien, leidt dat tot risicovolle situaties. Maar wat is de spreuk ook al weer? Better to have loved and lost, than never have loved at all? Ik weet nog dat een caberetier bij het begin van een relatie alle boeken, cd’s etc voorzag van zijn eigen naam, want anders ging je er bij de scheiding maar om vechten. Dat is ook een manier, maar is het jouw manier?
Veiligheidsmaatregelen nemen? Als we een nieuwe onderneming willen starten is het beter om niet in illusies te geloven, maar ook datgene wat mis kan gaan in kaart te brengen. Het hoeft je beslissing om toch te beginnen niet in de weg te staan, maar kan wel zorgen dat je wat veiligheidsmaatregelen hebt genomen. Je springt niet onvoorbereid in het diepe, maar hebt gezorgd dat je kunt zwemmen, weet hoe ver je moet zwemmen en of er een sterke stroming staat.
Voor mij is optimisme dus niet blind zijn voor wat er kan gebeuren, maar de positieve kant kiezen. Soms kun je er niets aan doen dat er iets mis gaat en veel dingen die mis gaan kun je van te voren niet bedenken. Dat kun je heel goed zien als je kijkt naar mensen die een eigen huis bouwen, het roer omgooien of iets anders helemaal nieuw beginnen. Als ze alles van te voren hadden geweten, waren ze er waarschijnlijk nooit aan begonnen. Mijn moeder zei heel vaak: als je alles van te voren wist, dan kun je met een kwartje de wereld rond. De werkelijkheid is dat het leven onvoorspelbaar is. Als je voelt dat je iets echt wilt, ga het dan vooral doen en bedenk hoeveel risico je kunt lopen.
Volgende keer: het pleidooi van Leo Bormans om vooral een optimist te worden. Hij heeft het vooral gekoppeld aan gelukkig zijn.
Sterkte komt niet van winnen. Het zijn je worstelingen die je sterktepunten ontwikkelen. Wanneer je door de ellende gaat en beslist om niet op te geven – dat is sterkte. – Arnold Schwarzenegger
Negatieve reacties
De vorige keer had ik twee vragen uit een onderzoek overgenomen. Ik beloofde de TED talk link deze keer toe te voegen. Maar ik kan hem niet meer vinden. Mijn bladwijzer systeem is nog niet waterdicht. Ik zal de talk binnenkort wel weer tegenkomen en dan plaats ik de link alsnog.
Maar in die talk vraagt de spreekster zich af waarom negatieve ervaringen veel langer blijven hangen dan wanneer er iets positiefs gebeurt. Bijvoorbeeld als ze een goed resultaat behaalt dan kan ze die dag heel blij zijn, maar de volgende dag is de stemming al weer min of meer neutraal. Maar als ze iets negatiefs te horen krijgt, dan kan die stemming dagen blijven hangen. Ook als er dan iets positiefs gebeurt gaat de stemming wel iets vooruit, maar komt nog niet eens op het neutrale punt. Dat leidde tot een onderzoek om te zien of dat voor meer mensen geldt. In het onderzoek krijgen mensen de informatie van de vorige post te horen. De ene groep krijgt te horen dat ze 60% kans hebben dat het goed gaat en beoordeelt de ingreep als positief. De andere groep krijgt te horen dat ze 40% kans hebben dat het niet goed gaat en beoordeelt de ingreep als negatief. Wanneer de volledige informatie aan beide groepen wordt meegedeeld, verandert de eerste groep van mening en beoordeelt dan de ingreep als negatief. De tweede groep verandert na de positieve informatie niet van mening en blijft negatief.
Nu weet ik niet of dit onderzoek al voldoende is om conclusies te trekken, maar zij doet dat wel. In ieder geval in haar eigen leven wil ze meer evenwicht tussen het negatieve en positieve en gaat ook als ze in een negatieve stemming is kijken welke positieve dingen in haar dag gebeurd zijn. En dan blijkt dat je dat kunt veranderen en sneller over het negatieve heen kunt komen. Goed nieuws voor iedereen die last heeft van negativiteit.
Dan de emotionele eerste hulp
Hierbij wel de link, deze had ik beter onthouden. Ik vond het een leuke talk met een duidelijke boodschap. Onze emotionele gezondheid of welbevinden is net zo belangrijk als de fysieke. Waarom zouden we na een afwijzing onszelf helemaal afbreken. En ja, helaas doen we dat meestal zelf. Geen enkele vriendin zou een telefoontje van een verdrietige, teneergeslagen vriendin tegemoet treden met nog meer afwijzing en kritiek. Tenminste dat denk ik. Als iemand dat wel doet, is het in mijn ogen geen goede vriendin. Dus waarom zou je jezelf anders behandelen, dan dat je een goede vriendin behandelt. Verdien je zelf niet net zo veel steun en troost als je een ander zou bieden?
Het pleidooi van Guy Winch, psycholoog, geen echte dokter, is duidelijk. We moeten voor onszelf leren zorgen ook in tijden van emotionele moeilijkheden. Dan hebben we een kans om eruit te komen. Niet als we de wond eerst 10x zo diep maken en onszelf ondermijnen. Dat geldt ook in tijden van fysieke ziekte. Juist dan word je uitgedaagd om mentaal sterk te blijven. Besteed er aandacht aan, juist als er nog niet zo veel aan de hand is.
Als je iets goeds ziet, geef dan een compliment. Als je iets fouts ziet, bied dan je hulp aan. – Nelson Mandela
Eerste hulp
Van kleins af aan leren we dat een kusje of een pleister wonderen doet als je bent gevallen. Niemand zou het in zijn hoofd halen om de wond te laten voor wat het is of erger te maken. Misschien wat jodium om ontstekingen tegen te gaan en dat kan in eerste instantie even pijnlijk zijn. Maar verder zijn we erop gericht om de wond te verzorgen en bij kinderen de tranen te drogen. Maar als het om emotionele verwondingen gaat zijn we niet zo begripvol. In de serie “Rondkomen in de Schilderswijk” (die ik niet echt gevolgd heb, maar wel stukjes van heb gezien), komt een jongetje in tranen bij zijn oma omdat hij gepest is. Oma’s advies is: “hetzelfde terug doen en als dat niet helpt slaan”.
Je bent afhankelijk hoe jouw ouders of opvoeders hebben geleerd zelf met deze onderwerpen om te gaan. En hier bestaat niet echt een standaard. Zo’n handig EHBO doosje met de juiste verzorgingsmiddelen. Onbehandeld laten van een emotionele wond is helemaal niet goed voor ons. We blijven nl. veel langer in een negatief gevoel hangen dan in een positief gevoel. Ik zag dit in twee verschillende TED talks. Volgende keer voeg ik de links toe. Maar eerst noem ik twee praktijk voorbeelden uit die talks en ben heel benieuwd wat jij erop zou antwoorden.
Voorbeeld 1
De eerste is je krijgt te horen dat je een operatie moet ondergaan en dat er 60% kans is dat dat goed zal gaan. Met hoeveel vertrouwen zie je die operatie tegemoet?
Daarna wordt er de volledige informatie gegeven, nl. er is 40% kans dat het niet goed zal gaan. Verandert dit je antwoord op de vorige vraag? En verandert je mening of je deze operatie wel zult ondergaan?
Ik probeerde net twee antwoorden in te voeren en dat ging niet goed. Dus nu kun je alleen maar op de eerste vraag stemmen. Daarmee is mijn mini-onderzoekje dan niet representatief. Maar ik leg het de volgende keer uit.
Voorbeeld 2
Dan een voorbeeld van een andere orde. Een gescheiden vrouw gaat na lange tijd op een date. Zij heeft dat heel lang afgehouden omdat ze niet voldoende zelfvertrouwen had. Maar nu is het zover. In een sjieke club heeft ze afgesproken met een man, vooral omdat die heel erg geïnteresseerd in haar was. Na 10 minuten stapt de man op en zegt dat zij toch niet de vrouw is die hij zoekt. Dan belt de vrouw een vriendin en vertelt haar wat er gebeurt is. De vriendin zegt dan: “Ja, dat is ook wel logisch. Wat moet een succesvolle man met jou. Jij hebt niet zo veel te vertellen. Je bent ook te oud en te dik. Je moet de realiteit maar onder ogen zien.”.
Wat denk je? Helpt deze vriendin in deze situatie? Of maakt ze de afwijzing nog pijnlijker?
En wat denk je als ze niet een vriendin belt, maar dit haar eigen gedachten zijn?
Wat meer dan liefde is en minder dan de dood
is de warme dood waar ik niet bang voor ben,
dat is het doodgaan door te leven met een vrouw.
Dat ik mocht niet-bestaan dat kwam door jou.
In mij is die dood verdreven door de onmogelijkheid
opnieuw met jou te leven. Hoogstens ben ik ziek
en schrijf ik om de ziekte naam te geven. Hoe
hopeloos dit is, het brengt je niet terug naar mij.
Wat blijft is de ziekte, de ziekte die heet jij. – Joost Zwagerman, gedichtenbundel De ziekte van jij
De zelfmoord van een bekend schrijver raakt nog aan de wond van de zelfmoord in mijn schoonfamilie. Gisteren in DWDD bleek dat ook daar niemand echt woorden kan vinden voor zo’n tragische dood. Daarom vandaag alleen maar een gedicht van de schrijver.
Het vervolg van de moestuintjes
Het zag er allemaal veelbelovend uit in het voorjaar toen ik met de moestuintjes aan de slag ging. Maar toch is het niet tot een geweldige oogst gekomen.
Wat ging er mis vraag je je dan misschien af. Ik weet het niet precies. Maar ik draaide me om en de mieren, rupsen en slakken deden zich aan verschillende plantjes te goed. Sommigen stopten gewoon met groeien en alsof dat nog niet genoeg was kwamen er hele warme periodes voorbij gevolgd door kletsnatte. Dat alles was te veel verstoring voor een normale groei. De broccoli groeide uit zijn voegen en had ineens prachtige gele bloemen, de tomatenplanten werden heel groot en kregen ook gele bloemen, maar helaas geen tomaten en de bonen kwamen of niet op of werden meteen door de rupsen opgegeten. Alleen de bosaardbei gaf hele kleine vruchtjes, terwijl die dat eigenlijk pas volgend jaar zou moeten doen. Geen paprika of aubergine heeft zich durven te vertonen.
Ik kwam er ook achter dat de tuinbak op wielen door het worteldoek waarschijnlijk veel te veel water vasthoudt, waardoor alles in een heel traag tempo groeide.
Al met al een slecht moestuinjaar voor mij. Ik denk er hard over om volgend jaar toch maar weer een stukje grond van de gemeente te huren en gewoon weer in de volle grond te tuinieren. Ik ben wel blij dat er niets vanaf hing. Ik kon gewoon in de supermarkt mijn groente blijven kopen en heb er niets minder om gegeten. Maar het plezier van oogsten heb ik nu niet mogen ervaren. Volgend jaar beter.
Hoe objectief is wetenschappelijk?
De afgelopen week waren er een paar berichten in het nieuws, die me deden twijfelen over hoe goed een wetenschappelijk onderzoek wordt uitgevoerd en hoe sterk de accenten worden gelegd op informatie die we graag willen weten. Het eerste bericht ging over psychologisch onderzoek. Veel onderzoek blijkt bij een herhaling niet hetzelfde resultaat op te leveren. Er wordt aan gewerkt om het onderzoek zo betrouwbaar mogelijk te maken. Dat verdient natuurlijk alle lof, maar inmiddels is het verhaal soms wel met veel tamtam naar buiten gebracht. En worden er behandelingen of medicatie op gebaseerd. Bij alternatieve behandelingen wordt de behandeling meteen met de grond gelijk gemaakt. Dus er wordt wel met twee maten gemeten.
Een voorbeeld
Ik las een artikel over eiwitten; ze zijn nog gezonder dan gedacht. Er worden in het artikel uitspraken gedaan, die op zijn minst twijfelachtig zijn. Zo zou het innemen van dierlijke eiwitten in het lichaam een effect hebben vergelijkbaar met stoppen met roken. Plantaardige eiwitten geven ook wel gunstige effecten. Nu heb ik niet alle data en kan ik het niet zelf beoordelen. Ik moet aannemen dat de onderzoekers in deze publicatie naar eer en geweten handelen.
Maar ik weet van een onderzoek waar het tegenovergestelde uitkwam. In dat onderzoek werden drie groepen onderscheiden. De eerste groep at een “normaal” dieet met dierlijke eiwitten. De tweede groep at geen dierlijke eiwitten, alleen was een portie yoghurt toegestaan. De derde groep at helemaal geen dierlijke eiwitten.
Al deze deelnemers werden getest op hart- en vaatziekten. Bij de eerste groep kwamen de meeste hartkwalen en -aanvallen voor. Bij de tweede groep was dit al veel minder. Bij de derde groep was het resultaat nog opmerkelijker. De al bestaande gevaren voor het hart, zoals dichtgeslibde vaten, werden zelfs teniet gedaan. Ik vond nu niet dat onderzoek, maar wel een vergelijkbare bevinding.
Wie hebben belang bij de uitkomst? Als consument/patiënt kun je meestal niet beoordelen wie er gelijk heeft. Maar je kunt er een paar vragen over stellen. Bijvoorbeeld: Door wie wordt het onderzoek gesponsord? Is het een kwestie van “wij van wc-eend bevelen wc-eend aan”?
De industrie heeft er belang bij dat wij vlees en zuivel blijven consumeren. De varkensboeren gaan in Frankrijk al op de barricaden. En dan ineens is er zo’n wetenschappelijke aanbeveling. Ben ik te cynisch als ik deze timing verdacht vind?
Bovendien is er een tweede industrie die heel veel verdient aan cholesterol verlagende medicatie. Is het publiceren van wetenschappelijke onderzoeken ook onderhevig aan wat op dat moment in de mode is of de industrie goed uitkomt?
Het kan geen kwaad optimistisch te zijn. Je kunt altijd later nog huilen.
Het kan geen kwaad optimistisch te zijn. Je kunt altijd later nog huilen.
