Dinsdagen

Als je leert te sterven, leer je te leven. Uit: Mijn dinsdagen met Morrie door Mitch Albom

Lessen van het leven
Er zijn veel boeken geschreven over ziekte en hoe iemand daarmee is omgegaan. Meestal gaat het dan om een genezing en wil diegene hoop en inspiratie bieden aan de lezers. Dat laatste wil dit boek ook. Alleen met dit verschil, dat het niet over genezing gaat, maar het accepteren van het onvermijdelijke, de dood. Toch gaat het in het boek niet veel over de dood, maar wel over de manier waarop je kunt leven. De ondertitel is “Een oude man, een jonge man en de lessen van het leven”.

Mijn dinsdagen met Morrie
In het kort gaat het over Mitch, die bij het afstuderen beloofd heeft contact te houden met zijn professor. Maar dan komt hij in de draaikolk van werk en verplichtingen en vergeet zijn voornemen. Pas door een tv-interview ziet hij zijn oude professor weer terug. In dat interview vertelt Morris Schwartz dat hij de ziekte ALS heeft. Na verschillende artsen te hebben bezocht, legt hij zich neer bij de ziekte en het verlies van zijn spierkracht. Maar hij wil de tijd gebruiken om zijn lessen door te geven. Na het zien van de beelden besluit Mitch weer contact op te nemen. Morrie is blij hem weer te zien en vertelt dat hij deze laatste periode als studie project wil gebruiken. Hij bevindt zich op weg naar de dood en dat moet voor iedereen interessant zijn. “Want iedereen gaat dood, maar de mensen geloven het niet. Als ze het wel zouden geloven, zouden ze hun leven anders leven.” Ze spreken af elkaar elke dinsdag te ontmoeten en dan vertelt Morrie zijn verhaal en geeft zijn lessen door. Ze spreken over de dood, spijt, ouderdom, geld, familie en kinderen krijgen.

De belangrijkste les volgens Morrie
De belangrijkste les volgens Morrie is liefde. Het materiële is niet het belangrijkste voor mensen is. Ze doen wel alsof, maar uiteindelijk maakt het niets uit. Liefde, relaties, genieten van de natuur, verwonderen over wat er gebeurt, dat alles is veel belangrijker dan spullen. Om je daaraan te helpen herinneren, geeft hij het voorbeeld van boeddhisten. Volgens hem doen zij alsof er een vogeltje op hun schouder zit en elke ochtend vragen zij het vogeltje “is vandaag de dag? de dag dat ik alles heb geleerd en gedaan? de dag dat het tijd is om te vertrekken?” Dat houdt je wel bij de les. Als je wilt weten waar het in het leven om gaat, hoe het staat met de angst voor de dood, ouder worden en spijt, dan is dit boekje het lezen waard.

Even veelzeggend is het liedje van Harrie Jekkers – nu ik nog leef.

Keuze

Je kunt jezelf tot een hoopje ellende maken,
Of je kunt jezelf sterk maken.
De hoeveelheid werk is hetzelfde.
Carlos Castaneda

Elke omstandigheid geeft een keuze
Iedereen, die met tegenslag te maken krijgt, heeft een keuze. Niet over de gebeurtenis op zich, want die is er. Maar je hebt altijd een keuze hoe je daarmee om wilt gaan. Het afgelopen jaar is voor mij een test geweest in die theorie. Ik dacht dat ik alles al wist en doorhad hoe ik met de klachten kon omgaan. Ik wist wat de klachten verergerde en wat hielp. En toch, vorig jaar mei ging toch ineens mijn knie weer opspelen. Deze keer besloot ik geen prednison spuit te nemen, maar gewoon eens te zien of ik met de opgedane kennis er nu achter kon komen wat er aan de hand is.

De negatieve spiraal
Nou, ik kan nu vast verklappen dat het geen gemakkelijk jaar is geweest. Het bleek om veel meer te gaan dan mijn knie. Niet dat uitdagingen op fysiek gebied niet groot waren, het deed ook van alles met mijn stemmingen, evenwicht en moed. Het lopen was moeilijk en daardoor ging ik activiteiten vermijden. Een simpel bezoekje aan de bibliotheek werd een grote onderneming. Na een paar keer proberen hield ik het voor gezien. En hoewel het niet echt bij me past, ging ik meer en meer activiteiten mijden. Een etentje kon nog wel, als ik er dichtbij kon parkeren, net als een bezoek aan de supermarkt of kapper. Maar een wandeling naar het strand, hoe graag ik dat ook voorheen deed, het was teveel en te moeilijk. En dat beïnvloedde mijn stemming. Er waren dagen dat ik me echt afvroeg of ik wel op zou staan, want dan begon er weer een moeizame dag. Uit dit moeras moest ik mezelf bij de haren omhoog trekken, net als de baron van Münchhausen. Door de situatie te accepteren, zoals die was, en er door gedachten geen extra lading op te leggen. Want de wereld verging niet.

Je geestelijke spieren testen
Ik bevond me nog steeds in de luxe situatie dat ik een dak boven mijn hoofd had, voldoende te eten en te drinken, kon nog steeds mensen bezoeken. Alleen moest ik over de drempel dat de “handicap” niet bij me paste. Dat ik pas weer iets ging doen als ik helemaal normaal alles kon. Maar ja, dat kon wel tot Sint Juttemis duren. En dat is een beperking die ik mezelf oplegde, niemand anders. Ik kon er ook iets anders mee. Namelijk, mijn geestelijke spieren testen. Kijken of ik datgene wat ik wilde ook kon met hindernissen. Dus hoewel een moeilijke en moeizame les, kan ik nu wel zien dat het me veel heeft opgeleverd. Dat het testen en oefenen van je geestelijke spieren net zo noodzakelijk is als van je lichamelijke spieren. Ik kies ervoor om mezelf sterk te maken en mijn geestelijke spieren elke dag aan het werk te zetten.

Gebruik humor als je bondgenoot
En als laatste is humor een sterke bondgenoot in deze situatie. Ik kon ineens zien dat ik met nog wat oefenen een subsidie-aanvraag kan indienen bij het “ministerie van gekke loopjes” van Monty Pyton. Door de situatie met humor te bekijken kan ik er beter tegen en uiteindelijk kan ik meer. Maak de keuze voor jezelf hoe je met jouw situatie wilt omgaan. En wil je even lachen, bekijk dan het youtube filmpje.

Pas op de plaats

[bij pas] pas op de plaats maken – bewust geen voortgang maken – Taalunieversum

Tot nu toe heb ik een aantal sporen in het onderzoek aan de orde gesteld. Als het goed is weet je nu al beter wat bij je past. Je hebt de taal van je lichaam begrepen. Je onderkent de verbinding tussen lichaam en geest. Of je weet nu van welke voeding je energie krijgt en welke voedingsmiddelen je moe maken. Je weet hoe het zit met je energie. Op welk moment van de dag je je energieker voelt en zelfs welke activiteiten je energie kosten en welke energie opleveren. En als je op de ademhaling hebt gelet, weet je ook of daar winst te behalen valt door oefeningen of mindfulness. Als je voor jezelf de onderwerpen echt hebt uitgeprobeerd, weet je al een stuk meer over jezelf. En misschien is dat al genoeg om je beter te voelen. Dat is al vooruitgang.

Soms hoor ik mensen zeggen dat ze door de ziekte heel veel zijn kwijtgeraakt. En vaak is dat ook zo als je naar de buitenkant kijkt. Je kunt even niet meer mee in de ratrace. Je moet je activiteiten verminderen om je eigen ritme terug te vinden. Dat is dan volgens mij de winst van een ziekte. Je krijgt jezelf ervoor terug. Je kunt je even minder druk maken om anderen en wat anderen ervan vinden. Je moet je concentreren op jezelf en de balans terugvinden tussen wat goed is voor jou en wat je voor anderen kunt doen. Het is als een pendel. Die is eerst veel te veel doorgeschoten naar de ene kant, waardoor je ziek bent geworden. Dan moet je helemaal naar de andere kant om uiteindelijk in het midden uit te komen. Voor de buitenwereld ziet het er niet aanlokkelijk uit en voor degene die het ondergaat is het dat ook niet. Maar het is in mijn ogen een noodzakelijk proces. Een proces van loslaten, schoonmaken, opruimen en opnieuw beginnen. Daarom houden we nu even pauze. Het hele sporenonderzoek is nog niet afgerond, maar er is al veel bereikt. En dat mag best aandacht krijgen. Anders wordt de motivatie om verder te gaan verminderd. Dus ik zou zeggen, vier elk klein succes. Het doet me denken aan een tocht door de bergen in Nepal. Tien dagen liepen we omhoog en naar beneden en weer omhoog. Om elke dag te genieten van een adembenemend uitzicht bij een heerlijk kopje thee. Het uitzicht was er niet minder om ook al wisten we dat we de volgende dag weer uren omhoog en omlaag moesten lopen. Maar juist door te genieten van het uitzicht, een kopje thee, eten en een nachtje slapen, konden we de hele reis aan.

Helende kracht van slaap

Voor mijn herstel was het cruciaal om de helende kracht van slaap te respecteren. – Jill Bolte Taylor in “A stroke of insight” in het Nederlands Onverwacht inzicht.

Positieve effecten van slaap op herstel
Jill Bolte Taylor, een Amerikaanse hersenonderzoekster, beschrijft in haar boek haar weg naar genezing na een hersenaandoening. Ze kiest ervoor om niet aan het gangbare behandelprogramma mee te doen. Zij kiest haar eigen manier. En dat houdt in dat ze veel slaapt en in de korte periodes dat ze wakker is, met kleine stapjes alle verloren vaardigheden aanleert. In haar boek zegt ze daarover “Ik weet dat er in revalidatiecentra her en der in ons land in verschillende methodes worden toegepast, maar ik zal met kracht de positieve effecten van slaap, slaap en nog eens slaap blijven verkondigen, afgewisseld met periodes om te leren en cognitieve training”. Artsen gaan er van uit dat iemand binnen een halfjaar na een herseninfarct kan herstellen en wat dan nog niet op het oude niveau terug is ook niet meer haalbaar is. Haar ervaring is anders. Het heeft haar bijna 8 jaar gekost om alle functies weer op niveau te krijgen. Dan constateert ze zelf dat ze beter is. Haar verhaal werd door deskundigen bekritiseerd, omdat ze veel van haar herinneringen via therapie heeft achterhaald. Toch laat haar verhaal zien dat hersenen uit zichzelf nieuwe verbindingen maken als de oude zijn afgesloten. Maar daar is wel rust voor nodig. Als je zieke mensen meteen de hele dag op laat zijn, zoals bij mensen na een hersenaandoening volgens haar gebeurt, krijgen ze te weinig ruimte om te herstellen. Zij schrijft dat ze extreem gevoelig was voor de energie om haar heen. Zij pleit ervoor dat mensen die bij een zieke op bezoek gaan, verantwoordelijkheid nemen voor hun energie.

Energievreters
In het eerste jaar waren de telefoon, radio en tv voor haar verboden; die namen veel te veel energie bij haar weg en daagden haar niet uit iets te doen. Het heeft me wel aan het denken gezet over mijn eigen idee van “ontspannen tv kijken”. Misschien word ik er ook wel moe van en raak ik ervan afgestompt. En geldt dat ook wel voor computer en het internet op de telefoon. Ik ga het consumeren van informatie wat doseren.

Wil je meer over het verhaal van Jill Bolte Taylor lezen, dan er is natuurlijk haar boek. Ook via TED kun je haar zien. Ik heb een klein stukje gekozen uit een interview dat zij gaf aan Oprah Winfrey.

Voordelen van voldoende slaap

Slaap er een nachtje over, is het beste advies bij lastige beslissingen. Het menselijk brein stuurt ons namelijk onbewust de goede kant op bij lastige beslissingen. Maarten Bos promoveerde met die conclusie aan de faculteit der sociale wetenschappen van de Radboud Universiteit Nijmegen. bron NU.nl, november 2010

Voordelen van slaap
Van alle bronnen van energie kan ik natuurlijk de slaap niet overslaan. Want het geeft ons de gelegenheid totaal te ontspannen en nieuwe energie op te doen. Uitgangspunt van het gezegde is natuurlijk dat je door een nachtje goed te slapen de volgende dag helder en verkwikt een situatie kunt overzien. Maar het blijkt ook dat ons brein ons onbewust helpt. Ik denk dat we onderschatten wat slaap voor ons kan doen. En dan heb ik het natuurlijk over de slaap die je nodig hebt. Er zijn wel gemiddelden, bijv. 7 of 8 uur per nacht, maar in mijn ervaring zijn er maar weinig gemiddelde mensen. Dus laat je niet misleiden door zo’n gemiddelde. Ik hoorde Christiane Northrup, gynacoloog en auteur van verschillende boeken, bij Oprah zeggen dat zij soms wel 10 of 12 uur sliep als ze dat nodig had. Volgens haar hebben mensen in sommige periodes in hun leven meer slaap nodig en op andere tijden minder. En daar kun je gewoon naar luisteren.

Wakker liggen
Mijn oma was altijd een piekeraar en heeft behoorlijk wat nachten wakker in de kamer gezeten door haar zorgen. En altijd vroeg mijn opa dan ’s ochtends vriendelijk “En, heeft het geholpen dat je wakker bent gebleven? Als ik wist dat het hielp, dan kwam ik naast je zitten. Maar als het niet helpt, dan kun je net zo goed gaan slapen.” Tegen die redenering is natuurlijk niets in te brengen, maar toch gemakkelijker gezegd dan gedaan. De afgelopen jaren konden gedachten mij ook uit mijn slaap houden. Vooral als er iets was, waarover ik een beslissing moest nemen. En die gedachten laten zich niet zo maar tot bedaren brengen. In mijn ervaring was een nachtje over iets slapen, veel wakker liggen. Tegenwoordig schrijf ik ’s avonds mijn zorgen op en eventuele oplossingen. Dan kan ik het probleem loslaten en gerust gaan slapen. De volgende dag kun je er dan verder mee.

Weinig slaap is voor niemand goed
Hoewel sommige mensen erover opscheppen dat ze laat naar bed gaan en weinig slapen, is het op de lange duur voor niemand goed. Je teert in op je reserves en dat moet je vroeg of laat bekopen. Dus het lijkt interessant als een ministersploeg een hele nacht doorvergadert om de eurocrisis op te lossen, maar je kunt je wel afvragen wat de kwaliteit van het besluit is. Kijk maar wat er gebeurt, als je zelf niet goed hebt geslapen, en je een lastige klus moet klaren. Voor je status is het vast goed om zo belangrijk te zijn dat je zelfs je slaap opoffert, maar voor de rest?

Kijk ook eens voor inspiratie op youtube naar een TED talk, How to succeed? Get more sleep.

Ademhalingstechnieken

“Feelings come and go like clouds in a windy sky. Conscious breathing is my anchor.” ― Thich Nhat Hanh, Stepping into Freedom: Rules of Monastic Practice for Novices (Gevoelens komen en gaan zoals wolken in de lucht bij een behoorlijke wind. Bewust ademen is mijn anker.)

Bewust ademen
Thich Nhat Hanh, een boeddistische monnik verbannen uit Vietnam, is bekend geworden door zijn werk in Plum Village in Frankrijk. Ook natuurlijk door zijn boeken en lezingen, maar ik was het meest onder de indruk van zijn werk met mensen uit conflictgebieden. Bijv. door zowel Joodse als Palestijnse mensen te begeleiden in de trauma’s die het conflict aan beide zijden veroorzaakt. Door die begeleiding en het bewust maken dat de oorlog aan beide zijden slachtoffers maakt, levert hij zijn vreedzame bijdrage aan oplossingen voor het conflict. Hij wordt ook veel geassocieerd met mindfulness. Bij deze vorm van bewust ademen wordt de ademhaling alleen gevolgd. Er zijn geen inspanningen nodig, alleen het volgen van de ademhaling zoals die is, brengt iemand helemaal in het hier en nu. Er is geen concurrentie met ademhalingstechnieken. Het zijn verschillende wegen die naar een meer bewust leven leiden. Het ligt eraan welke manier voor jou goed is. Ik vind het alleen volgen van de ademhaling moeilijker dan gerichte oefeningen. Maar kies gewoon zelf wat je prettig vind.

Ademhalingstechnieken bij emotionele trauma’s
Ik vond onlangs nog wel een mooi voorbeeld wat bewuste ademhaling kan betekenen. In de documentaire “Free the mind” werd in een wetenschappelijk begeleid traject getoond wat de ademhaling kan doen bij emotionele trauma’s. Er worden een kind op de basisschool en een aantal veteranen na hun actieve dienst een tijdlang gevolgd. Bij het kind worden op school technieken gebruikt die uit de oosterse traditie komen en zo leert het kind zijn angst voor de lift overwinnen. De ca. 8 militairen krijgen een week lang ademhalings- en yoga oefeningen met begeleiding. De problemen worden vooraf in kaart gebracht en variëren van post traumatisch stress syndroom tot negativiteit. Een van hen haakt na een paar dagen af. Volgens eigen zeggen “omdat hij meer gaat voelen, dan hij denkt aan te kunnen”. Bij de anderen, die de week wel afmaken, worden na afloop resultaten gemeten, die beter zijn dan na de gangbare behandeling met voornamelijk medicijnen. Als je nieuwsgierig bent, kun je deze documentaire vast nog wel zien via programma gemist. Het werd uitgezonden door de VPRO/BOS.

Ademhalingskunst

“We moeten van binnen een reinigingsproces uitvoeren. In onze slaap raken we moeheid kwijt, maar de diepere stress blijft achter in ons lichaam. Sudarshan Kriya reinigt het systeem van binnenuit. Er ligt een groot geheim in de adem besloten – sri sri Ravi Shankar.”

Art of breathing
Eind 2005 verscheen er een artikel over sri sri Ravi Shankar in de Happinez. Toen ik dat gelezen had, heb ik me onmiddellijk opgegeven voor zijn cursus “The art of breathing”. In deze cursus worden verschillende ademhalingstechnieken geleerd en in een bepaalde volgorde uitgeoefend, de zgn. Sudarshan Kriya (http://www.artofliving.org/nl-nl/sri-sri-over-sudarshan-kriya) Je leert er veel meer dan die ademhalingen. De filosofie van Guruji wordt tussendoor meegegeven. De bedoeling is ook dat je zelf thuis doorgaat met de oefeningen. Het is als het goed is niet iets eenmaligs, maar onderdeel van je dagelijkse activiteiten. Ik ben er zelf nog wat wisselvallig in, maar ik mis het als ik het een tijdje niet doe. Het is moeilijk te beschrijven wat er met je gebeurt en ik denk ook dat het voor iedereen anders is. Ik beschreef weleens dat ik daardoor een “steviger midden” had gekregen. Ik hoefde niet meer met de stemmingen van mensen om me heen mee. Daarmee bedoel ik niet dat ik er onverschillig voor was. Nee, ik kon er wel aandacht aan geven, maar hoefde zelf niet in die emotie mee. Dat deed ik daarvoor wel en daar verloor ik heel veel energie mee.

Ademhaling maakt je bewust van gevoel en gedachten
Een van de dingen die je ook leert is dat de ademhaling de verbinding is tussen de gedachten, het gevoel en het lichaam. Het lijkt soms wel of wij eerder de boksbal van gedachten en emoties zijn dan de bokser. Zo zit je op de kast of in de put door een opmerking of gedrag van iemand anders. Het lijkt wel of je daar zelf helemaal niets aan kunt doen. Als je er teveel last van hebt, kan de ademhaling je helpen. Want door de ademhaling leren we ons bewust worden van gedachten en emoties. Wij zijn nl. niet onze gedachten en emoties, wij hebben gedachten en emoties. Vaak zijn we helemaal niet bewust waar we allemaal aan denken of wat we voelen. Dat lijkt een min of meer autonoom proces. Het is net als een weg waarover je dagelijks rijdt. Je let wel op het verkeer, maar de omgeving heb je helemaal niet in de gaten. Ik kon op weg naar mijn werk weleens plotseling denken, hè ben ik hier al? En dan had ik bepaalde karakteristieke objecten helemaal niet opgemerkt. Of ik zal ze wel gezien hebben, maar niet tot me door hebben laten dringen. Iets wat je iedere dag ziet, zie je soms niet meer. En dat is met gedachten en emoties ook zo. Ze zijn zo vertrouwd dat je ze niet meer echt opmerkt.
Dus er is winst te behalen met aandacht besteden aan de ademhaling. Als de Indiase filosofie je niet zo aanspreekt, zoek dan verder op bijv. op Youtube naar verschillende ademhalingstechnieken. Ik heb een voorbeeld opgenomen van de breath of joy, deze doe ik sinds kort af en toe en ik word er vrolijker van.

Maar zoek gerust verder totdat je er één vindt die bij jou past.

Ademhaling

Remember to breathe. It is after all, the secret of life.” (Denk eraan om adem te halen. Het is zonder meer het geheim van leven.)
― Gregory Maguire, A Lion Among Men

Belang van de ademhaling
We staan er meestal niet bij stil, maar voor ons welzijn en leven is de ademhaling van groot belang. Ook voor onze verbranding en dus energievoorziening is de ademhaling belangrijk. De ademhaling zorgt voor voldoende zuurstof in de cellen, waardoor we wakker en alert kunnen zijn. We merken dat bijv. als we in een bedompte ruimte zitten. Op een bepaald moment, merk je dat je gaat gapen en minder alert wordt. Als je dan een raam open zet, gaat het snel weer beter met je. Meestal denk je niet zo bij de ademhaling na. Dat gaat normaal gesproken automatisch. Je hoeft het eigenlijk niet te halen; de adem komt en gaat in een ritmische beweging. Maar bij stress kan de ademhaling oppervlakkig worden. Je kunt dan een opgejaagd gevoel hebben. En als dat langere tijd aanhoudt, leidt dat tot klachten.

Ademhalingstechnieken
Er is inmiddels op het internet heel veel informatie over verschillende ademhalingstechnieken. En daarbij wordt ook uitgelegd wat dat type ademhaling voor je kan doen. Meestal kom je dan terecht bij yoga en Indiase goeroes. Maar zo langzamerhand begint ook het westen het belang van een goede ademhaling in te zien. Ik zag een tijdje terug dat psychiater Bram Bakker samen met Koen de Jong het boek `Verademing` hebben geschreven. In een kort filmpje geven zij aan wat het belang van een goede ademhaling is en wat je kunt doen om een rustigere ademhaling te krijgen. Als het voor jou van toepassing is, probeer dan de oefening uit het filmpje.

Plezier levert energie op

Je gaat het pas zien als je het doorhebt – Johan Cruijff

Veel of weinig energie?
Hoe het met je eigen energie staat, heb je meestal niet in de gaten. Ook al lees je erover en soms zelfs als je de test hebt gedaan, weet je nog niet hoe je er zelf voorstaat. Want ook al is je energieniveau laag, voor jou is het dan normaal. Energieverlies door spanning, bepaalde mensen of omgeving heb je vaak niet direct in de gaten. Het geldt voor veel onderwerpen die ik in dit blog behandel, ze vragen een andere manier van denken. Of nog preciezer van voelen. Hoe meer je stilstaat bij hoe het voelt, hoe beter je weet wat je nodig hebt. Ik kreeg een tijd geleden de opdracht om bijv. elk halfuur te voelen of ik nog genoeg energie had om met een activiteit door te gaan. Ik kon dat niet voelen. Maar soms gebeurde het dat ik 5 minuten na een activiteit totaal instortte. Een van mijn zussen gaf toen aan, dat je ook met iets kunt stoppen, als je nog helemaal niet moe bent. Dat was voor mij volslagen nieuw. Stoppen met iets voordat het af is, zonder resultaat, gewoon zomaar? Ik was zo resultaatgericht dat het gewoon niet in me opkwam. Datgene wat ik aan het doen was, moest gewoon gedaan worden. En moe was ik daarna dan wel. En zolang je zo denkt, kun je heel moeilijk inschatten hoeveel energie het je kost. En je zult er weinig energie uit halen.

Plezier beleven aan een activiteit
Je beleeft weinig plezier aan welke activiteit dan ook als je je alleen richt op het eindresultaat. Een kennis van mij vertelde over haar nieuwe hobby, porselein maken. Ze volgde een cursus om zich de kunst eigen te maken. Maar, vertelde ze erbij, ze nam het voorbeeld van de cursusleidster en bleef net zo lang bezig totdat ze het voorbeeld had gekopieerd. Dan had ze voor haar idee het perfecte roosje of ik weet niet meer welk voorwerp. Ze legde de lat meteen hoog voor zichzelf en beleefde er, volgens mij niet echt veel plezier aan. Het was gewoon werk geworden in plaats van hobby. In ieder geval was elke gelegenheid voor haar eigen creativiteit en uniekheid weg. Als je iets gaat leren is het natuurlijk altijd wel handig dat je een beetje weet hoe het moet. Ik zag haar gedrag als een spiegel voor mijn eigen gedrag. Als ik een taart ging bakken, moest die niet alleen lekker zijn, maar er ook uitzien zoals op het plaatje bij het recept. Hoe vaak ik niet heb gezegd dat iets mislukt was, alleen om het uiterlijk, dat is niet op een hand te tellen. In mijn familie werd de uitspraak “mislukte taart is het lekkerst” vaak gebezigd. Ik ben heel blij dat sinds kort op 24kitchen Rudolph van Veen zijn tips deelt. Daar doe ik mijn voordeel mee. En verder doe ik gewoon wat ik leuk vind en dan ziet het er “rustiek of ambachtelijk” uit. Veel leuker om ontspannen met iets bezig te zijn, dan om alsmaar jezelf te pushen en te vergeten er plezier aan te beleven. Dus kijk eens wanneer je jezelf vastpint op het resultaat en wanneer je iets doet gewoon omdat het leuk is. En vooral voel!
De foto is van een “I can’t believe I made it cake” volgens een recept van Lorraine Pascale. http://www.bbc.co.uk/food/recipes/i_cant_believe_you_made_90494

Extreme zelfzorg

Uit een leeg kopje kun je niet schenken – Chinees gezegde

Gezond egocentrisme
Wat is gezond egocentrisme? In het kort betekent het “voor jezelf zorgen”. Niet te verwarren met egoïstisch. Ik denk dat Ali B. het mooi verwoordde in DWDD van 3 mei jl. toen hem werd gevraagd hoe hij zich had voorbereid op zijn optreden voor de koning. Hij zei ongeveer: “ik heb me afgesloten van alles wat het groot maakte, wat mijn omgeving zei via twitter etc. Ik was even niet Ali sociali”. Om niet mee te gaan met de gekte en zichzelf te blijven kon hij al die opwinding niet gebruiken en koos voor zijn eigen manier van voorbereiding en gecentreerd blijven. Sporters leren dat meestal ook heel goed. Maar de rest van ons moet het meestal door schade en schande ondervinden. Vrouwen hebben er volgens de statistieken nog iets meer moeite mee dan mannen.

Extreme zelfzorg
Voor jezelf zorgen juist om datgene te doen wat je graag wilt doen. En je niet te laten afleiden door allerlei incidenten, die achteraf gezien je tijd en moeite misschien helemaal niet waard waren. Of je juist hebben verhinderd om te doen wat je graag wilde. Ik weet dat jaren geleden Cheryl Richardson, lifecoach en schrijfster van verschillende boeken (http://www.cherylrichardson.com/) het begrip “extreme self-care” introduceerde. En toen een hoop negatieve reacties van vooral moeders kreeg. Iets met de strekking dat moeders alles voor hun kinderen willen doen en het dus erg egoïstisch is om tijd voor jezelf uit te trekken. Cheryl’s betoog kwam erop neer dat het voor niemand goed is zich op te offeren, ook niet voor je kinderen. Dat het een vereiste is om goed voor jezelf te zorgen om juist een goede moeder, vrouw, werknemer etc. te zijn. Het heeft een tijdje geduurd voordat die boodschap kon worden gezien voor wat het is. Dr Phil zei het nog iets anders. Hij vergeleek het met geld storten op je eigen rekening. Als je alles weggeeft, kun je uiteindelijk helemaal niets meer, zelfs niet voor jezelf. Dus wat hem betreft was het noodzakelijk en niet egoïstisch om voor jezelf te zorgen. Het grote aantal mensen met een burn-out geeft aan dat wij dat toch nog onvoldoende en misschien wel heel laat leren.

Jezelf op de eerste plaats zetten
Belangrijk is dat je jezelf op de eerste plaats zet. Wat wil jij? Waar voel je je goed bij? Niet om gewichtig te zijn of mensen buiten te sluiten. Nee, als je dat doet is er vaak heel paradoxaal meer tijd en ruimte voor andere mensen. Kijk wanneer jij ervoor kiest om ja tegen een ander te zeggen en nee tegen je eigen behoefte. Ga vooral na hoe dat voelt. Heb je er energie van gekregen?

Tag: gezondheid