Leg het mij uit en ik vergeet het. Laat het me zien en ik onthoud het misschien, maar betrek mij erbij en ik begrijp het – Chinees gezegde

Ergernis verbeelden
De afgelopen week heb ik de theorie van ‘de Ontknooping’ in de praktijk gebracht. Want hoewel ik het boek al een tijd heb, was ik nog niet tot de uitvoering gekomen. We zullen maar zeggen dat ik er nog niet eerder aan toe was. Ik dacht ik ga het gebruiken bij iets wat me al jaren ergert en dat is schoonmaken. Ik zei altijd dat ik niet met poetshandschoenen geboren ben. Dat het helemaal niet logisch is dat ik dat kan omdat ik een vrouw ben. Dat is zo’n veronderstelling die het voor mannen gemakkelijk houdt om niets te doen. Dus als ik ga schoonmaken, loop ik er altijd verschrikkelijk bij te mopperen. Op de spullen die in de weg staan. We hebben er nog steeds te veel, ondanks verschillende opruimpogingen, ritjes naar de kringloop, boeken verkocht via internet etc.

Iedere keer dat ik de stofzuiger gebruik, loop ik te mopperen op de fabrikanten die de apparaten onhandig maken. Zo past de mijne niet op de traptrede en is het snoer niet lang genoeg voor de hele trap. Dus iedere keer ga ik, met gevaar voor eigen leven (oké, iets overdreven) langs de stofzuiger om het snoer aan de andere kant aan te sluiten. En zo gaan de ergernissen nog wel even door. Tijdens die schoonmaakwoede kan iedereen beter uit mijn buurt blijven, anders krijgt diegene een hele tirade over zich heen. Dus nu ging ik er zonder woorden uitdrukking aan geven. Dat werd grrrhh, grrrrhhh, grrrhh. Dus in plaats van het verhaal over weer die …. waar het niet hoort, alleen grrrrhhh, grrrhh.

Het resultaat van de emotie verbeelden
Wat ik merkte, is dat je dan geen energie kwijt raakt aan het verhaal in je hoofd. Want dat wordt uit zichzelf steeds groter. Lachwekkend gewoon wat er allemaal bij komt. Dus het gegrom heeft wel degelijk een functie. Daarnaast ging ik ook bijna uit mezelf, zonder dat ik dat vooraf had bedacht, de ergernissen uit de weg ruimen. Zonder de emotie te voeden met een verhaal lijkt er dus ook geen excuus om het niet aan te pakken. Daarna ging ik kijken welke kracht er volgens Marinus Knoope achter deze emotie zit. Zijn advies is: “Wees normerend. De emoties geïrriteerd, …. leren jou in je ontmoeting met de buitenwereld je eigen waarde- en normensysteem kennen. Irritaties bevatten een schat aan informatie over bij je zelf onderdrukte kwaliteiten. …. Irritaties duiden op een aangeleerde, jezelf belemmerende en niet-constructieve norm.” Daar kan ik voorlopig mee verder.
En jij, wil je het ook eens met een ongewenste emotie uitproberen?

We denken dat we denkende wezens zijn, die voelen, maar we zijn voelende wezens die denken. Jill Bolte Taylor

Emoties als ongewenst beschouwen
Doordat we zoveel in ons hoofd leven, hebben we geleerd emoties te beoordelen als gewenst of ongewenst. Vaker nog verdelen we ze in positieve en negatieve emoties. Met negatieve emoties willen we helemaal niet te maken hebben. Die zijn maar lastig en moeten zo snel mogelijk uit de weg geruimd worden. Maar ze zijn er wel. In de vorige posts schreef ik hoeveel moeite we meestal hebben met het uiten van emoties. En dan ging het alleen maar over de basis uitingen. Nog niets bijzonders. Terwijl we over een heel arsenaal aan emoties beschikken en die ook allemaal op een eigen manier kunnen uiten. Dit is geen pleidooi om elk snippertje gevoel op een uitvergrote manier naar iemand anders toe te uiten. Laat dat maar over aan films of soaps :). Maar wel om de emotie te erkennen en te verwelkomen.

Emoties verwelkomen
Daarvoor heb ik het boek “de Ontknooping” met als ondertitel ‘de helende rol van emoties’ van Marinus Knoope geraadpleegd. Ik kende hem van de “Creatiespiraal”, een inspirerend boek dat het natuurlijke proces beschrijft van 12 stappen om van wens naar werkelijkheid te komen. De “Ontknooping” behandelt de emoties, die bij elke stap in het proces belangrijk zijn. Je kunt de “Ontknooping” ook zonder de “Creatiespiraal” gebruiken. Maar voor dit stukje vind ik het wel zo overzichtelijk om er kort iets over te vertellen. Het proces is cyclisch, de creatiespiraal is rond, er is geen begin of einde. Voor het overzicht wordt de wens als eerste stap te gepresenteerd. De wens is persoonlijk. De wens is een voorgevoel van wat je kunt maken. Zoals een appelboom geen peren kan maken, kan ik niemands anders wensen realiseren en niemand anders kan mijn wensen realiseren. Maar het uiten van wensen is kwetsbaar, dan komen er gauw oordelen als “dat lukt je niet” of ‘wie denk je wel dat je bent”. En dan moet je sterk genoeg in je schoenen staan om je daardoor niet uit het veld te laten staan. In elke stap van het proces word je uitgedaagd om de tegenstrijdige emoties in balans te brengen.

In de ‘Creatiespiraal’ geeft de schrijver aan dat het proces net zo goed werkt bij een wens als bij een zorg. Veel mensen komen in actie om een negatieve uitkomst te vermijden. Hij laat zien dat je door een zorg als uitgangspunt te nemen je die uiteindelijk ook tot werkelijkheid maakt. Hij geeft het voorbeeld van je zorg over inbraken. Je hoort dat er in de buurt wordt ingebroken en je gaat op onderzoek uit. Welke voorzorgsmaatregel kun je het beste nemen. Dan volg je alle stappen van de creatiespiraal en uiteindelijk wordt er bij je ingebroken. Dan moet je je zelf eigenlijk feliciteren. Want al je tijd en energie heb je gestoken in je zorg en hij is werkelijkheid geworden. De meeste mensen zullen dat een rare redenering vinden en zullen teleurgesteld zijn als ze met die uitkomst te maken krijgen. Alle reden dus om goed te kijken of je iets echt wilt of iets wilt vermijden. Inmiddels is er ook een bewerking van zijn boek voor kinderen. Ik hoop dat veel kinderen er mee in aanraking komen. Kijk anders op Youtube. Daar zijn ook stukjes van een musical te zien die is geïnspireerd op dit boek. Marinus Knoope geeft in een interview aan dat het toeval, in de musical verbeeld door engelen, achteraf een grotere rol heeft gespeeld, dan dat hij dacht toen hij het boek schreef.