Tag: werking van het ego

Het ego is het onware zelf

Ik denk, dus ik ben in de war. – TAO van Poeh

De macht van het ego laten afnemen
Voor vandaag wil ik nog verder ingaan op de rol van het ego. En daarvoor gebruik ik het boek “De kracht van het Nu” van Eckhart Tolle. Hij legt er heel duidelijk in uit hoe we in de war zijn geraakt door ons te vereenzelvigen met het denken. Volgens hem is het van belang dat je het ego herkent en het niet langer de macht laat overnemen. “Je kunt niet vechten tegen het ego en het gevecht winnen, net zoals je niet tegen de duisternis kunt vechten. Het licht van het bewustzijn is alles wat je nodig hebt.” Ons verstand is heel intelligent, maar aan die intelligentie zit ook een waanzinnige kant. Kijk maar naar de geschiedenis van de 20ste eeuw.

Het ego = het onware zelf
Hij gaat verder met de uitleg over het ontstaan van het ego: het onware zelf. Het begint met de woorden “ik” “mij” en “mijn” een onjuiste waarneming van wie je bent. Als je de illusie herkent, zal het oplossen. Als kind leer je jezelf te identificeren door je naam en later stel je “ik” gelijk aan wie je bent. Dan komen er gedachten over mij en mijn bij. Ook later “identificeren de meeste mensen zich helemaal met de onophoudelijke stroom van het verstand, van het dwangmatige denken waarvan het grootste gedeelte zich steeds herhaalt en zinloos is”. Volgens hem is de uitspraak van Descartes “ik denk, dus ik besta” een van de grootste misvattingen. Want je bent niet de denker, maar je kunt waarnemen dat je denkt.

Afgestemd op Radio “Krazy”
In een ander boek wordt het genoemd dat we continue op radio “KRAZY” staan afgesteld en het niet eens weten. We denken dat wij dat zijn. Maar dat is maar een deel van ons. En als je goed zou luisteren, dan is hetgeen je hoort ook niet altijd het beste voor je en soms zelfs schadelijk. Dus we horen constant commentaar, “een stem in het hoofd”. Verder is het egoïstische verstand volkomen geconditioneerd door het verleden. “Een van de meest fundamentele structuren van het verstand waardoor het ego zich kan manifesteren is identificatie. …. Een van de meest fundamentele niveaus van identificatie is die met dingen..” Omdat het hebben van dingen ons nooit echt kan geven wat we willen, blijven we streven naar meer. “Het onbeheerste streven naar meer, naar eindeloze groei, is een stoornis en een ziekte.”

Bewust worden van de gevangenschap van het ego
Het ego (het onware zelf) heeft ons denken overgenomen en houdt ons gevangen door de focus op het verleden, automatische patronen, angsten en zorgen en wil altijd iets hebben. Om uit dit gevangen zijn te komen, is het nodig om je bewust te worden van wat binnen jou gebeurt. “Als je het leven dat je bent, niet kunt voelen, ga je waarschijnlijk proberen dat op te vullen met dingen.” Dus ga jezelf observeren, vooral je relatie met dingen die je als ‘mijn’ aanduidt”. Hier volgen vragen die je op weg kunnen helpen, ook uit het boek van Eckhart Tolle.
– Hebben bepaalde dingen een zeker gevoel van belangrijkheid of superioriteit?
– Geeft een gebrek eraan je het gevoel dat je minder bent dan mensen die meer hebben?
– Ben je ontstemd of boos en voel je je op de een of andere manier minder waard als iemand anders meer heeft dan jij of als je iets kwijtraakt dat veel waarde voor je had?

Als je meer wilt weten, Eckhart Tolle heeft ook een cursus over zijn latere boek “Een nieuwe aarde” gegeven dat op youtube beschikbaar is.

Wat niet geleerd is, moet herhaald worden

Tell me where your life hurts and where it works. And let’s see if we can integrate the two. (Zeg me waar je leven pijn doet en waar het werkt. En laten we kijken of we die twee kunnen integreren.) – Iyanla Vanzant

Hetzelfde blijven doen
Het ego is maar een deel van ons. Maar wel dat deel dat het voor het zeggen lijkt te hebben. Het lijkt erop dat we automatisch reageren. Zo kun je op dezelfde manier ruzie blijven maken als toen je 4 jaar oud was. Misschien met iets andere woorden, maar het principe blijft hetzelfde. Je kunt pas iets veranderen als je je van deze automatische piloot bewust wordt. Dat gebeurt vaak als je eigen gedrag teveel pijn gaat doen. Dat je op dezelfde manier niet bereikt wat je graag wil.
Je mag het automatische gedrag net zo lang blijven herhalen als je zelf wilt. Pas als jij er aan toe bent, om naar andere manieren te kijken, kun je dat uitproberen. Geen dag eerder. Dus als je er ondanks alle problemen en ellende aan wilt blijven vasthouden, dan mag dat. Dat automatisch systeem heeft zijn voordelen. Het lijkt allemaal op een vreemde manier toch onder controle te zijn.

Oefening in anders kijken
Als je er aan toe bent, kun je een simpele oefening proberen. In plaats van mensen in je omgeving iets kwalijk te nemen, boos te worden, te denken dat zij moeten veranderen, vul je deze zin in, geleend van Iyanla Vanzant, en herhaal je voor jezelf een paar keer. “Deze persoon ……., slim vermomd als idioot, is in mijn leven gekomen om mij …………. te leren. Iets dat ik op geen enkele andere manier kan leren.”

Nooit uitgeleerd
Even nog over Iyanla Vanzant zelf. Zij is het levende bewijs, wat mij betreft, dat je nooit uitgeleerd bent. En hoe hardnekkig het ego is en ons wil laten vasthouden aan wat we eenmaal geleerd hebben. Zij beschreef in het boek, dat ik in de vorige post noemde, hoe haar leven instortte en hoe ze dat te boven is gekomen. Ze werd dominee, ging boeken schrijven. Ze kreeg daarna succesvolle optredens in de Oprah show. Als je haar toen zag en haar boek hebt gelezen, kon je bijna niet anders denken dan, nou die vrouw heeft veel meegemaakt en er veel van geleerd. Zij was al haar ellende te boven gekomen en had ogenschijnlijk haar leven op orde, een mooi huis, verdiende miljoenen en hielp anderen. En toch, later is ze het opnieuw allemaal weer kwijt geraakt. Ze kreeg een aanbod voor een eigen show bij een andere tv-zender. Oprah vond haar daar op dat moment nog niet klaar voor, dus hun wegen scheidden. Bij de andere tv-zender werd haar show na een seizoen afgelast. Toen had ze ineens geen inkomen meer. En wat ze had, raakte ze kwijt aan de belastingdienst. Ook haar huwelijk hield geen stand en haar dochter overleed aan de gevolgen van kanker. Over die ervaringen heeft ze opnieuw een boek, Peace from broken pieces, geschreven, maar dat heb ik nog niet gelezen. En inmiddels heeft ze een nieuwe tv-show op het Oprah netwerk, OWN. Dat kun je via internet zien. Het hoopvolle is dat je steeds weer opnieuw kunt beginnen. In Amerika zijn ze wat dat betreft vergevingsgezinder.

Wat niet geleerd is, moet herhaald worden
Ook kun je hier goed een van de wetmatigheden van het leven zien, nl. wat niet geleerd is moet zich herhalen. Je kunt het vergelijken met eerst een kiezelsteentje tegen je voorhoofd, dan een grotere kei, dan een baksteen en als je het dan nog niet wilt of kunt oppakken ineens een hele muur waar je niet meer omheen kunt. Het leven biedt je steeds kansen, maar onder je lessen kom je niet uit. Het is aan ons om ze vrijwillig te ondergaan of pas na een hele serie tegenslagen. Zie je in je leven herhalingen of zit je vast? Blijf wakker, er is iets groters aan de hand.

Ego

Geluk is de afwezigheid van het ego. – Bron onbekend

Ego beschermt alles wat wij denken te zijn
Er valt nog genoeg meer over emoties te zeggen en daar kom ik ook nog wel op. Maar eerst ga ik naar het ego. Een begrip dat op verschillende manieren wordt gebruikt en waarover ook verschillend wordt gedacht. Maar iedereen kent wel zo’n persoon, waarin je onmiddellijk een groot ego herkend. De persoon is in zijn gedrag vaak wat pompeus of opgeblazen. Diva-gedrag is ook vaak ingegeven door het ego. En als twee ego’s botsen ontstaan de ergste conflicten.
Iedereen heeft een ego. Dat wordt vanaf onze kindertijd opgebouwd. Het ego heeft drama nodig. Daar groeit het van. Of beter gezegd daar wordt het belangrijker van. In het kort zou ik zeggen dat het ego alles beschermt waarvan wij vinden dat wij dat zijn. Soms kunnen we zelfs onszelf gaan zien als een zieke. Dat wordt dan onze identiteit, ons verhaal. En dat moet dan beschermd en verdedigd worden. Ik heb weleens op een forum voor reuma patiënten gekeken en me erover verbaasd hoe venijnig sommige mensen tekeer gingen tegen iemand die een suggestie deed voor een bepaald dieet. Helemaal neergesabeld werd die persoon, met woorden dan. Dan vroeg ik me af, wat is er aan de hand? Waarom kun je het niet gewoon proberen? Maar dat is het ego dat spreekt en diegene wil beschermen tegen aanvallen van buitenaf. Op een negatieve manier ontvang je een beloning door deze aanvallen. Al is het alleen maar dat je alles bij het oude kunt laten.

In het boek “One day my soul just opened up” van Iyanla Vanzant schrijft zij op de eerste bladzijde het volgende. (Ik heb het boek in het Engels en voor de leesbaarheid van dit stukje heb ik het zelf vertaald, misschien is er wel een andere vertaling beschikbaar.)

“Dit boek is gewijd aan het Ego, dat deel van ons dat zich zorgen maakt, in twijfel leeft, bang is, andere mensen beoordeelt, bang is te vertrouwen, bewijs nodig heeft, alleen iets gelooft als het uitkomt, faalt in het nakomen, weigert te doen wat het preekt, gered moet worden, slachtoffer wil zijn, zichzelf neerhaalt, de hele tijd gelijk moet hebben, en vasthoudt aan datgene wat niet werkt.”

Blijf wakker
In het boek beschrijft ze een weg van 40 dagen en 40 nachten naar sprituele kracht en persoonlijke groei. In het boek staan haar ervaringen met “tijdelijke gekte” in een periode dat haar leven instortte, een relatie werd beëindigd, ze besefte dat zij niet gelukkig was in haar baan etc.. Zij verdeelt de reacties die ze toen kreeg in 3 categorieën. De eerste was van mensen die haar bevestigden in haar boosheid en daar soms nog een schepje bovenop deden. De tweede van mensen, die haar advies gaven, wat zij uiteindelijk niet kon uitvoeren. En de laatste, slechts één persoon, zei “Blijf wakker, er is iets groters aan de hand”. Achteraf was dat het beste wat iemand tegen haar had kunnen zeggen.

Zie je hoe het ego bij jou werkt? De aanwijzingen zitten in die dingen waardoor je heel boos of diep beledigd of anderszins geraakt wordt.