Je dromen waarmaken

De dood betekent dat alles van je wordt afgenomen wat je niet bent. Het geheim van het leven is ‘te sterven voor je dood’ en dan tot de ontdekking te komen dat de dood niet bestaat. Eckhart Tolle

Last lecture
Ik blijf nog even bij het onderwerp dood. Ik heb een tijd geleden een “last lecture” van Randy Pausch gezien. In de traditie van die universiteit wordt aan docenten gevraagd, hypothetisch, wat zou je je studenten willen meegeven als het de laatste les is die je zou geven?

Randy Pausch
Maar bij professor Randy Pausch is het niet hypothetisch. Hij heeft de diagnose alvleesklierkanker. En voor hem zou het wel echt de laatste les zijn, die hij zijn studenten kan meegeven. Hij geeft duidelijk aan dat hij deze situatie niet gewild heeft “vergis je niet, dit is bagger, maar het gebeurt. Ik kan er alleen het beste van maken met de tijd die me nog resteert”. Die laatste les gaat over het waarmaken van je (kinder)dromen. Ook al lukt het je niet je droom waar te maken, het proberen heeft zo zijn eigen verdiensten. Verder geeft hij het belang aan van doen wat je graag wilt, mensen altijd boven spullen, bescheidenheid, dankbaarheid en boven alles gezin en familie. Hij vertelt bijv. hoe zijn moeder hem bescheidenheid leerde; toen hij was gepromoveerd, introduceerde zij hem met “mijn zoon, de doctor, maar niet het soort dat mensen geneest”. Hij heeft deze “lecture” eigenlijk alleen gegeven voor zijn drie kinderen, die hij jammer genoeg niet kan zien opgroeien. De “lecture” werd een hit op youtube en is daar nog steeds te bekijken. Je kunt een verkorte versie zien uit een Oprah show. Helaas kon ik geen ondertitelde versie vinden.

Herinneringsdoos
Afgelopen maandag stuitte ik op het programma Liefde voor later van de KRO. In dat programma zag ik een jonge moeder Afiena, die niet lang meer te leven heeft. Zij vindt het ook vreselijk dat zij haar jonge kinderen moet verlaten en wil er alles aan doen om te laten zien dat zij dat niet gekozen heeft. Maar toch heeft ze vrede met de situatie. “Het is goed, ik ben helemaal vrij. Niemand wil met mij ruilen, maar eigenlijk zou iedereen met mij moeten willen ruilen”. In het programma vult zij een doos met tastbare herinneringen voor haar kinderen. En dat brengt mij dan bij de vraag: Stel je voor dat je niet lang meer te leven hebt. Als je geluk hebt is het moment nog heel ver weg. Maar wat zou jij dan aan je nabestaanden willen nalaten? Heb je ze alles laten weten wat je wilde. Heb je je leven ten volle geleefd en genoten van wat je hebt gedaan. Of wat zou jij in je “last lecture” je publiek willen zeggen?

Dinsdagen

Als je leert te sterven, leer je te leven. Uit: Mijn dinsdagen met Morrie door Mitch Albom

Lessen van het leven
Er zijn veel boeken geschreven over ziekte en hoe iemand daarmee is omgegaan. Meestal gaat het dan om een genezing en wil diegene hoop en inspiratie bieden aan de lezers. Dat laatste wil dit boek ook. Alleen met dit verschil, dat het niet over genezing gaat, maar het accepteren van het onvermijdelijke, de dood. Toch gaat het in het boek niet veel over de dood, maar wel over de manier waarop je kunt leven. De ondertitel is “Een oude man, een jonge man en de lessen van het leven”.

Mijn dinsdagen met Morrie
In het kort gaat het over Mitch, die bij het afstuderen beloofd heeft contact te houden met zijn professor. Maar dan komt hij in de draaikolk van werk en verplichtingen en vergeet zijn voornemen. Pas door een tv-interview ziet hij zijn oude professor weer terug. In dat interview vertelt Morris Schwartz dat hij de ziekte ALS heeft. Na verschillende artsen te hebben bezocht, legt hij zich neer bij de ziekte en het verlies van zijn spierkracht. Maar hij wil de tijd gebruiken om zijn lessen door te geven. Na het zien van de beelden besluit Mitch weer contact op te nemen. Morrie is blij hem weer te zien en vertelt dat hij deze laatste periode als studie project wil gebruiken. Hij bevindt zich op weg naar de dood en dat moet voor iedereen interessant zijn. “Want iedereen gaat dood, maar de mensen geloven het niet. Als ze het wel zouden geloven, zouden ze hun leven anders leven.” Ze spreken af elkaar elke dinsdag te ontmoeten en dan vertelt Morrie zijn verhaal en geeft zijn lessen door. Ze spreken over de dood, spijt, ouderdom, geld, familie en kinderen krijgen.

De belangrijkste les volgens Morrie

De belangrijkste les volgens Morrie is liefde. Het materiële is niet het belangrijkste voor mensen is. Ze doen wel alsof, maar uiteindelijk maakt het niets uit. Liefde, relaties, genieten van de natuur, verwonderen over wat er gebeurt, dat alles is veel belangrijker dan spullen. Om je daaraan te helpen herinneren, geeft hij het voorbeeld van boeddhisten. Volgens hem doen zij alsof er een vogeltje op hun schouder zit en elke ochtend vragen zij het vogeltje “is vandaag de dag? de dag dat ik alles heb geleerd en gedaan? de dag dat het tijd is om te vertrekken?” Dat houdt je wel bij de les. Als je wilt weten waar het in het leven om gaat, hoe het staat met de angst voor de dood, ouder worden en spijt, dan is dit boekje het lezen waard.

Even veelzeggend is het liedje van Harrie Jekkers – nu ik nog leef.